AZ
RU
Professordan oruc tutanlara XƏBƏRDARLIQ: 10 gün ərzində…
Oruc insan qəlbini təmizlədiyi kimi orqanizmdə də müəyyən dəyişikliklərə səbəb olur. Dini baxımdan Orucun faydalarını bilirik. Bəs tibbi baxımdan Oruc tutmaq insan orqanizmində hansı dəyişikliklərə səbəb olur?
Səhiyyə Nazirliyi Elmi-Tədqiqat Kardiologiya İnstitutunun direktoru, professor Gülnaz Dadaşova BAKU.WS-ə bildirib ki, mübarək Ramazan ayında oruc tutduqda birinci mərhələ 10 gündür.
“Bədən bu rejimə yenicə uyğunlaşmağa başlayır. Bir şəxs əvvəllər oruc tutsa belə, hər dəfə oruc tutduqda yenə də dəyişikliklər baş verir.
Bu dövrdə orqanizm qaraciyərimizdə olan bütün qlükozanı, şəkəri istehlak etməyə başlayır və beləliklə daha çox enerji sərf edir və insan bu 10 gün ərzində enerji çatışmazlığı, halsızlıq, yuxululuq hiss edə bilər.
Bəzi oruc tutanlar baş ağrısı, ürəkbulanma və ya başgicəllənmə ilə qarşılaşa bilər. Bütün bunlar insanın oturaq həyat tərzi keçirməsi, maye balansını doldurmaması və ya ağır qidalar istehlak etməsi halında baş verə bilər. Orucun ikinci mərhələsi 10 gündən sonra başlayır.
Bu zaman orqanizm gündüz orucuna uyğunlaşmağa başlayır və qlükozadan yağ toxuması ehtiyatlarına keçir. Yəni yağ toxumasını enerjiyə ayırır.
Bu dövrdə insanda bütün karbohidrat ehtiyatları artıq tükəndiyi üçün bədən daha çox yağ toxuması istehlak edir və yağ ehtiyatlarını itirməyə başlayır. Üçüncü mərhələdə bədəndə detoksifikasiya başlayır. Yəni bağırsaqlar, qaraciyər, böyrəklər tullantı və toksinləri çıxarmağa başlayır”.
Professor deyir ki, bunun sayəsində oruc tutan insan özünü yüngül hiss edir, daha enerjili olur, yaddaş və konsentrasiya yaxşılaşır.
Bəs ürək xəstələrinə oruc tutmaq olarmı?
Gülnaz Dadaşova deyir ki, ilk növbədə ürək xəstələrimizin belə bir istəyi varsa, həkiminin razılığı ilə bu qərar verilməlidir:
“Yaşlandıqca oruc tutmaqla bağlı risklər yaranır. Buna görə də, ürək xəstəliyi və orucun birləşdiyi hallarda ən çox qarşılaşdığımız bir neçə məqam var.
Ürək çatışmazlığı, ürək əzələlərinin yorğunluğu, zamanla müalicə olunmayan ürək qapağı xəstəliyi və ya ürək əzələsi xəstəlikləri zamanı dərman qəbul etdikdə oruc tutmaq mümkün olmur.
Ürək çatışmazlığı olan insanlar qəbul etdikləri dərmanların təsirindən oruc zamanı həddindən artıq duz və su itkisi yaşayırlar. Bu, huşunu itirməyə və ya şoka səbəb ola bilər.
İftar zamanı orqanizm su və duzla həddən artıq yüklənir və bu, onsuz da imkanları məhdud olan ürəyin həddindən artıq yüklənməsinə səbəb olur”.
Orucluq zamanı əsas məsələlərdən biri də, iftar açarkən insanın həddindən artıq qida qəbul etməsi məsələsidir. Bəs orucu açdıqda ifrat yemək ürəyə və orqanizmə necə təsir edir?
Gülnaz Dadaşova suala cavab verərkən bildirib ki, Ramazan ayında düzgün olmayan qidalanma və ya çox yemək orqanizmə zərər verə bilər:
“Sağlam qidalanma və qidaya diqqətli yanaşma çox vacibdir. Pəhrizinizdə zülallarla zəngin qidalara üstünlük verməlisiniz.
Oruc tutursunuzsa, immunitet sisteminizdə balanssızlıq gözləməməlisiniz. Yemək son dərəcə rasional olmalıdır. Axşam mədənizi çox yükləməyin, səhər isə immunitet sisteminin fəaliyyətini pozmamaq üçün yüksək kalorili qidalardan uzaq durun.
Böyük miqdarda maye olan giləmeyvə və meyvələr yemək, eyni zamanda az yağlı və unlu məhsullar yemək tövsiyə olunur”.
Maraqlı məqamlardan biri də, iftar və imsaq zamanı qida seçimidir. İftar və imsaq zamanı hansı qidalara üstünluk vermək lazımdır?
Həkimin sözlərinə görə, yadda saxlamalıyıq ki, Ramazan ayının əsas məqsədi bədəni və ruhu məşq etmək, ruhumuzu qorumaqdır:
“Əgər buna nail ola bilsəniz, iftar və ya sahurda yeməklər bunu aşmayacaq və bədəninizin ehtiyac duyduğu sahur tələblərini daha rahat qarşılayacaqsınız. Fərqli yemək vaxtları və balans normal gündəlik pəhrizimizdən fərqli olacaq.
Ancaq həyatın hər dövründə olduğu kimi, bu dövrdə də məqsəd “adekvat və balanslı qidalanma” olmalıdır. İftar və sahurda mədənizi sürətli və çox zəngin qidalarla doldurmamalısınız.
Tez yeyilsə qan təzyiqinizin yüksəlməsinə səbəb olacaq və insulin kimi qan şəkərini tarazlayan hormonlar sürətlə ifraz olunaraq iftar sonrası həzm problemlərinizi daha da pisləşdirəcək”.
Gülnaz Dadaşova iftar və imsaq zamanı xüsusi məqamlara diqqət yetirməyin vacibliyini vurğulayıb:
“Yeməklər seçərkən çox yağlı, çox duzlu, çox ədviyyatlı və çox şirin yeməklərdən uzaq durmalısınız. Bunun əvəzinə, həzm sistemində uzun müddət qala bilən tərəvəz, meyvə və tam taxıllı çörəklər kimi asan həzm olunan və liflə zəngin qidalara üstünlük verməlisiniz.
Təxminən 1,5 -2 litr su içməli olduğunuz üçün maye qəbuluna böyük diqqət yetirilməli və su istehlakı sahur və iftar arasında bərabər paylanmalıdır”.
Digər xəbərlər
Tarix: 18-03-2024 21:21 | Bölmə: Sağlamlıq | Baxış: 199
Oruc insan qəlbini təmizlədiyi kimi orqanizmdə də müəyyən dəyişikliklərə səbəb olur. Dini baxımdan Orucun faydalarını bilirik. Bəs tibbi baxımdan Oruc tutmaq insan orqanizmində hansı dəyişikliklərə səbəb olur?
Səhiyyə Nazirliyi Elmi-Tədqiqat Kardiologiya İnstitutunun direktoru, professor Gülnaz Dadaşova BAKU.WS-ə bildirib ki, mübarək Ramazan ayında oruc tutduqda birinci mərhələ 10 gündür.
“Bədən bu rejimə yenicə uyğunlaşmağa başlayır. Bir şəxs əvvəllər oruc tutsa belə, hər dəfə oruc tutduqda yenə də dəyişikliklər baş verir.
Bu dövrdə orqanizm qaraciyərimizdə olan bütün qlükozanı, şəkəri istehlak etməyə başlayır və beləliklə daha çox enerji sərf edir və insan bu 10 gün ərzində enerji çatışmazlığı, halsızlıq, yuxululuq hiss edə bilər.
Bəzi oruc tutanlar baş ağrısı, ürəkbulanma və ya başgicəllənmə ilə qarşılaşa bilər. Bütün bunlar insanın oturaq həyat tərzi keçirməsi, maye balansını doldurmaması və ya ağır qidalar istehlak etməsi halında baş verə bilər. Orucun ikinci mərhələsi 10 gündən sonra başlayır.
Bu zaman orqanizm gündüz orucuna uyğunlaşmağa başlayır və qlükozadan yağ toxuması ehtiyatlarına keçir. Yəni yağ toxumasını enerjiyə ayırır.
Bu dövrdə insanda bütün karbohidrat ehtiyatları artıq tükəndiyi üçün bədən daha çox yağ toxuması istehlak edir və yağ ehtiyatlarını itirməyə başlayır. Üçüncü mərhələdə bədəndə detoksifikasiya başlayır. Yəni bağırsaqlar, qaraciyər, böyrəklər tullantı və toksinləri çıxarmağa başlayır”.
Professor deyir ki, bunun sayəsində oruc tutan insan özünü yüngül hiss edir, daha enerjili olur, yaddaş və konsentrasiya yaxşılaşır.
Bəs ürək xəstələrinə oruc tutmaq olarmı?
Gülnaz Dadaşova deyir ki, ilk növbədə ürək xəstələrimizin belə bir istəyi varsa, həkiminin razılığı ilə bu qərar verilməlidir:
“Yaşlandıqca oruc tutmaqla bağlı risklər yaranır. Buna görə də, ürək xəstəliyi və orucun birləşdiyi hallarda ən çox qarşılaşdığımız bir neçə məqam var.
Ürək çatışmazlığı, ürək əzələlərinin yorğunluğu, zamanla müalicə olunmayan ürək qapağı xəstəliyi və ya ürək əzələsi xəstəlikləri zamanı dərman qəbul etdikdə oruc tutmaq mümkün olmur.
Ürək çatışmazlığı olan insanlar qəbul etdikləri dərmanların təsirindən oruc zamanı həddindən artıq duz və su itkisi yaşayırlar. Bu, huşunu itirməyə və ya şoka səbəb ola bilər.
İftar zamanı orqanizm su və duzla həddən artıq yüklənir və bu, onsuz da imkanları məhdud olan ürəyin həddindən artıq yüklənməsinə səbəb olur”.
Orucluq zamanı əsas məsələlərdən biri də, iftar açarkən insanın həddindən artıq qida qəbul etməsi məsələsidir. Bəs orucu açdıqda ifrat yemək ürəyə və orqanizmə necə təsir edir?
Gülnaz Dadaşova suala cavab verərkən bildirib ki, Ramazan ayında düzgün olmayan qidalanma və ya çox yemək orqanizmə zərər verə bilər:
“Sağlam qidalanma və qidaya diqqətli yanaşma çox vacibdir. Pəhrizinizdə zülallarla zəngin qidalara üstünlük verməlisiniz.
Oruc tutursunuzsa, immunitet sisteminizdə balanssızlıq gözləməməlisiniz. Yemək son dərəcə rasional olmalıdır. Axşam mədənizi çox yükləməyin, səhər isə immunitet sisteminin fəaliyyətini pozmamaq üçün yüksək kalorili qidalardan uzaq durun.
Böyük miqdarda maye olan giləmeyvə və meyvələr yemək, eyni zamanda az yağlı və unlu məhsullar yemək tövsiyə olunur”.
Maraqlı məqamlardan biri də, iftar və imsaq zamanı qida seçimidir. İftar və imsaq zamanı hansı qidalara üstünluk vermək lazımdır?
Həkimin sözlərinə görə, yadda saxlamalıyıq ki, Ramazan ayının əsas məqsədi bədəni və ruhu məşq etmək, ruhumuzu qorumaqdır:
“Əgər buna nail ola bilsəniz, iftar və ya sahurda yeməklər bunu aşmayacaq və bədəninizin ehtiyac duyduğu sahur tələblərini daha rahat qarşılayacaqsınız. Fərqli yemək vaxtları və balans normal gündəlik pəhrizimizdən fərqli olacaq.
Ancaq həyatın hər dövründə olduğu kimi, bu dövrdə də məqsəd “adekvat və balanslı qidalanma” olmalıdır. İftar və sahurda mədənizi sürətli və çox zəngin qidalarla doldurmamalısınız.
Tez yeyilsə qan təzyiqinizin yüksəlməsinə səbəb olacaq və insulin kimi qan şəkərini tarazlayan hormonlar sürətlə ifraz olunaraq iftar sonrası həzm problemlərinizi daha da pisləşdirəcək”.
Gülnaz Dadaşova iftar və imsaq zamanı xüsusi məqamlara diqqət yetirməyin vacibliyini vurğulayıb:
“Yeməklər seçərkən çox yağlı, çox duzlu, çox ədviyyatlı və çox şirin yeməklərdən uzaq durmalısınız. Bunun əvəzinə, həzm sistemində uzun müddət qala bilən tərəvəz, meyvə və tam taxıllı çörəklər kimi asan həzm olunan və liflə zəngin qidalara üstünlük verməlisiniz.
Təxminən 1,5 -2 litr su içməli olduğunuz üçün maye qəbuluna böyük diqqət yetirilməli və su istehlakı sahur və iftar arasında bərabər paylanmalıdır”.
Xəbəri paylaş
Digər xəbərlər
30-03-2024, 23:55
XİN 31 Mart - Azərbaycanlıların Soyqırımı Günü ilə bağlı bəyanat yayıb
30-03-2024, 23:50
Ermənistanın “dost”ları kimlərdir? - VİDEO
30-03-2024, 23:45
“RUSİYADA VƏZİYYƏT DRAMATİK DƏRƏCƏDƏ AĞIRDIR...”- “Ölkəni Avropadan ayırmaq böyük fəlakətdir”/Müsahibə
30-03-2024, 21:10
Aİ Türkiyənin aviaşirkətinə onun ərazisi üzərindən uçmağı qadağan etdi
30-03-2024, 21:05
"Crocus City Hall"dakı terror aktında yaralı sayı 695-ə çatıb
30-03-2024, 20:30
Səlcuq sultanlarının DNT analizi üzrə heykəlləri hazırlandı - FOTO
30-03-2024, 20:07
Rusiya ilk dəfə bu bombadan istifadə edib - Böyük dağıdıcı gücə malikdir
30-03-2024, 20:00
“Türkiyə Ukraynaya silahlar verəcək”- ”Aydınlıq” nəşri
30-03-2024, 19:25
Erməni siyasətçi Tacikistan və Qırğızıstanı TƏHQİR ETDİ: “Bədbəxt ölkələrdir”- VİDEO
30-03-2024, 18:00
“Rusiya cəmiyyəti benzinsiz, dizelsiz yaşamağı öyrənməlidir - Bu, ədalətlidir”- Zelenski
30-03-2024, 17:45
“AVRO-2024”-ə DRONLARLA TERROR HÜCUMU OLA BİLƏR - “BİLD”
30-03-2024, 17:30
DİN vətəndaşlara müraciət etdi: "Saxta elektron sikkələr sataraq..."
30-03-2024, 17:25
Türkiyə ABŞ-dan F-16-ların tədarükünü azalda bilər
30-03-2024, 17:15
“ABŞ yardımının gecikməsi Ukraynaya baha başa gəlir”- Zelenski
30-03-2024, 17:00
Taciklər kütləvi şəkildə Rusiyanı tərk edir - “Vətəndaşlarımız panika, qorxu içindədir..."
30-03-2024, 16:45
“İRAN HÖKUMƏTİ ÖZ NÜVƏ POTENSİALINI ARTIRIR”- "Təftişə icazə vermirlər”- Rafael Qrossi
30-03-2024, 16:30
İrəvanın "şıltaqlığına" Kremlin səbrlə “dözməsi”nin səbəbi nədir?- Ekspert AÇIQLADI
30-03-2024, 16:15
İranda hicabı tənqid edən güneyli müəllimə həbs cəzası verildi
30-03-2024, 15:45
Əskipara kəndinə xüsusi polis qüvvələri göndərildi...- "İzah edirlər ki, bu, onlara kömək etmir, əksinə, zərər verir"
30-03-2024, 15:30
STALİNİN QIZINI SEVƏN KAPLER - Sovet lideri ona ingilis casusu damğası vurdu, amma...
30-03-2024, 15:25
İŞİD sözçüsü Rusiyadakı terrordan sonra müraciət yayıb - “Vilayəti-Xorasan”a təşəkkür
30-03-2024, 15:15
Rusiya-Gürcüstan sərhədində minlərlə maşın gözləyir
30-03-2024, 15:00
Jurnalistlər “Crocus”da terror aktının sponsorlarına məxsus kriptopulqabı tapıblar
30-03-2024, 14:45
“RUSİYA ORDUSU İRƏLİLƏYİR" - "Ukrayna müqavimət göstərə bilməyəcək”
30-03-2024, 14:15
Türkiyədə “sükut günü”dür - Xəbər, proqnoz və şərh vermək qadağandır
30-03-2024, 14:00
HƏYAT YOLDAŞI GENERALI MƏHKƏMƏYƏ VERDİ - FHN-də növbəti qalmaqal
30-03-2024, 13:55
İsrail Qəzzanı bombalayıb - Xeyli sayda insan həlak olub
30-03-2024, 13:50
Britaniya ordusunda 100 illik qadağa ləğv edildi: Saqqal saxlamaq olar
30-03-2024, 13:15
Ermənistanın Rusiyaya ixracı 3 dəfə artıb - İrəvanın Moskvaya dəstəyini Aİ də təqdir edir?
30-03-2024, 13:00
Fazil Mustafaya sui-qəsdlə bağlı növbəti məhkəmə - Şahidlər ifadə verdi
30-03-2024, 12:55
“ABŞ-ın dəstəyi olmasa, Ukrayna ordusu geri çəkiləcək”- Zelenski
30-03-2024, 12:40
DƏRMANLAR KƏSKİN BAHALAŞIB - Qiymətləri kimlər artırır? /VİDEO
29-03-2024, 23:00
Azərbaycanda narkotikə görə 7 il həbsə alınan 32 YAŞLI QADIN DANIŞDI: “Rəfiqələrimin günahıdır..."- VİDEO
29-03-2024, 22:50
“ABŞ-ın Ukraynaya ümumi yardımı 113 milyard dolları ötür”- “Fox News”
29-03-2024, 22:35
Yalnız “qadınlardan” ibarət olan “TROLL FABRİKİ”ni NAZİRLİKLƏ NƏ BAĞLAYIR?- FOTOFAKT
29-03-2024, 22:22
İran səfirinin Azərbaycanda diplomatik missiyası başa çatıb
29-03-2024, 22:00
"Rusiya Xarkova hücum edərsə, bu, onun üçün fəlakətə çevriləcək"- Sırski
29-03-2024, 21:55
"Qarabağ" sona 8 tur qalmış 11-ci çempionluğunu rəsmiləşdirib
30-03-2024
29-03-2024