PUTİNİN SÜLH ŞƏRTLƏRİ AÇIQLANDI - Krım, rus dili, neytral status və... Ukraynanın imtinası
Ukrayna Türkiyəni, Rusiya isə Belarusu seçib...
Məlum olduğu kimi, Vladimir Putin əksər çıxışlarında Moskvanın öz şərtləri daxilində Ukraynada müharibəyə son qoymaq üçün danışıqlara açıq olduğunu deyib.
Həmin şərtlərin konturlarını hələ 2022-ci ilin aprelində Rusiya və Ukrayna nümayəndə heyətləri tərəfindən hazırlanmış sülh müqaviləsi layihəsində görmək olar.
Bu barədə yazan “The Wall Street Journal” sözügedən müqavilədəki şərtləri dərc edib. Yazıda qeyd olunur ki, 15 aprel 2022-ci il tarixli sənəd Ukraynanı “hərbi bloklarda iştirak etməyən daimi neytral dövlətə” çevirməyə hesablanıb.
Sənəddə Ukraynaya Avropa İttifaqına üzv olmağa icazə verilsə də, onun NATO üzvlüyünə qadağa qoyulur. Müqavilə layihəsi xarici silahlara, o cümlədən “istənilən tipli raket silahlarına, silahlı qüvvələrə və birləşmələrə” qadağa qoyulmasını nəzərdə tutur.
Sənədə görə, Ukraynanın silahlı qüvvələri müəyyən ölçülərə qədər ixtisar edilməli idi. Moskva Ukraynanın silahlı qüvvələrinin cəmi 85 min əsgər, 342 tank və 519 artilleriya ilə məhdudlaşdırılmasını istəyib.
Ukrayna tərəfi isə danışıqlarda 250 min əsgər, 800 tank və 1900 artilleriya qurğusu tələb edib.
Həmçinin, Rusiya Ukrayna raketlərinin uçuş məsafəsinin 40 kilometrlə məhdudlaşdırılmasını istəyib.
Sənədə görə, Krım yarımadası Rusiyanın işğalı altında qalacaqdı və neytral sayılmayacaqdı.
Moskva həmçinin dövlət orqanlarında və məhkəmələrdə rus dilinin Ukrayna dili ilə bərabər fəaliyyət göstərməsində israr edib. Lakin sənəd layihəsində göstərilir ki, Kiyev bununla razılaşmayıb.
2014-cü ildə Rusiya tərəfindən işğal olunmuş Ukraynanın şərq rayonlarının gələcək taleyi həmin vaxt layihəyə daxil edilməyib. Bu məsələ Putinlə Zelenski arasında şəxsi danışıqlar zamanı müzakirə edilməli idi.
Müqaviləyə xarici dövlətlər tərəfindən təminat verilməli idi ki, bunların da arasında sənəddə ABŞ, Böyük Britaniya, Çin, Fransa və Rusiyanın adları yer alıb.
Bu ölkələrə müqavilənin pozulması halında Ukraynanın neytrallığını qorumaq öhdəliyi verilib. Eyni zamanda, beynəlxalq təhlükəsizlik təminatları Krım və Sevastopola şamil edilməyib.
Digər suallar, xüsusən də Ukraynaya hücum edilsə, nə baş verəcəyi məsələsi həll edilməmiş qalıb. Rusiya bütün qarant dövlətlərin işğala veriləcək cavabla bağlı razılığa gəlməsini istəyib.
Yəni, işğala cavab verilərkən Rusiyanın da razılığı olmalı idi. Bu o deməkdir ki, Rusiyanın özü təcavüzkar olsaydı, buna birgə cavab vermək mümkün olmayacaqdı.
Yazıda qeyd olunur ki, Rusiya sözügedən müqaviləyə qarant dövlətlər sırasına Belarusu, Ukrayna isə Türkiyəni əlavə etmək istəyib.
Rusiya həmin vaxta qədər törədilmiş hərbi cinayətlərin Beynəlxalq Məhkəməyə çıxarılmasının əleyhinə olub. Ukrayna isə əksinə, bunun müqavilə şərtlərindən biri olmasında israr edib. Həmçinin, tərəflər bütün qarşılıqlı sanksiyaların ləğvi ilə bağlı bəndi də razılaşdıra bilməyiblər.
Yazıda bildirilir ki, bu sənəd müharibənin ilk həftələrində, Kiyev olduqca çətin vəziyyətə düşəndə ukraynalıların hazır olduqları “dərin güzəştləri” göstərir:
“Bu, həm də Qərbin hərbi dəstəyi dayanarsa, Rusiyanın Ukraynanı məcbur etməyə çalışacağı şərtləri göstərir. Belə olan halda, Rusiya əhəmiyyətli ərazi qazancları əldə edəcək”.
Ukrayna Prezident Ofisi bu məsələ ilə bağlı bəyan edib ki, Rusiya Federasiyası ilə münasibətlərdə kompromis döyüş meydanında qələbə olmadan mümkün deyil: “Çünki bu, rusiyalıların əksəriyyətinin mentalitetindən irəli gəlir”.
Eyni zamanda, Avropadakı Müttəfiq Qüvvələrin keçmiş Baş Komandanı Ceyms Stavridis qeyd edib ki, Rusiya və Ukrayna davam edən müharibədən tükənib və bu ilin sonunda, ehtimal ki, ABŞ seçkilərindən sonra danışıqlar üçün pəncərə yarana bilər...
Bir sözlə, Putinin yeni sülh şərtlərinin 2022-ci ilin aprelindəkindən nə dərəcədə fərqli olacağını söyləmək çətindir. Ancaq bir məsələ aydındır ki, bu şərtləri böyük ölçüdə döyüş meydanında baş verənlər və Qərbin Ukraynaya dəstək səviyyəsi müəyyən edəcək./azpolitika
C.Məmmədov
Digər xəbərlər
Tarix: 01-03-2024 15:45 | Bölmə: Manşet | Baxış: 144
Ukrayna Türkiyəni, Rusiya isə Belarusu seçib...
Məlum olduğu kimi, Vladimir Putin əksər çıxışlarında Moskvanın öz şərtləri daxilində Ukraynada müharibəyə son qoymaq üçün danışıqlara açıq olduğunu deyib.
Həmin şərtlərin konturlarını hələ 2022-ci ilin aprelində Rusiya və Ukrayna nümayəndə heyətləri tərəfindən hazırlanmış sülh müqaviləsi layihəsində görmək olar.
Bu barədə yazan “The Wall Street Journal” sözügedən müqavilədəki şərtləri dərc edib. Yazıda qeyd olunur ki, 15 aprel 2022-ci il tarixli sənəd Ukraynanı “hərbi bloklarda iştirak etməyən daimi neytral dövlətə” çevirməyə hesablanıb.
Sənəddə Ukraynaya Avropa İttifaqına üzv olmağa icazə verilsə də, onun NATO üzvlüyünə qadağa qoyulur. Müqavilə layihəsi xarici silahlara, o cümlədən “istənilən tipli raket silahlarına, silahlı qüvvələrə və birləşmələrə” qadağa qoyulmasını nəzərdə tutur.
Sənədə görə, Ukraynanın silahlı qüvvələri müəyyən ölçülərə qədər ixtisar edilməli idi. Moskva Ukraynanın silahlı qüvvələrinin cəmi 85 min əsgər, 342 tank və 519 artilleriya ilə məhdudlaşdırılmasını istəyib.
Ukrayna tərəfi isə danışıqlarda 250 min əsgər, 800 tank və 1900 artilleriya qurğusu tələb edib.
Həmçinin, Rusiya Ukrayna raketlərinin uçuş məsafəsinin 40 kilometrlə məhdudlaşdırılmasını istəyib.
Sənədə görə, Krım yarımadası Rusiyanın işğalı altında qalacaqdı və neytral sayılmayacaqdı.
Moskva həmçinin dövlət orqanlarında və məhkəmələrdə rus dilinin Ukrayna dili ilə bərabər fəaliyyət göstərməsində israr edib. Lakin sənəd layihəsində göstərilir ki, Kiyev bununla razılaşmayıb.
2014-cü ildə Rusiya tərəfindən işğal olunmuş Ukraynanın şərq rayonlarının gələcək taleyi həmin vaxt layihəyə daxil edilməyib. Bu məsələ Putinlə Zelenski arasında şəxsi danışıqlar zamanı müzakirə edilməli idi.
Müqaviləyə xarici dövlətlər tərəfindən təminat verilməli idi ki, bunların da arasında sənəddə ABŞ, Böyük Britaniya, Çin, Fransa və Rusiyanın adları yer alıb.
Bu ölkələrə müqavilənin pozulması halında Ukraynanın neytrallığını qorumaq öhdəliyi verilib. Eyni zamanda, beynəlxalq təhlükəsizlik təminatları Krım və Sevastopola şamil edilməyib.
Digər suallar, xüsusən də Ukraynaya hücum edilsə, nə baş verəcəyi məsələsi həll edilməmiş qalıb. Rusiya bütün qarant dövlətlərin işğala veriləcək cavabla bağlı razılığa gəlməsini istəyib.
Yəni, işğala cavab verilərkən Rusiyanın da razılığı olmalı idi. Bu o deməkdir ki, Rusiyanın özü təcavüzkar olsaydı, buna birgə cavab vermək mümkün olmayacaqdı.
Yazıda qeyd olunur ki, Rusiya sözügedən müqaviləyə qarant dövlətlər sırasına Belarusu, Ukrayna isə Türkiyəni əlavə etmək istəyib.
Rusiya həmin vaxta qədər törədilmiş hərbi cinayətlərin Beynəlxalq Məhkəməyə çıxarılmasının əleyhinə olub. Ukrayna isə əksinə, bunun müqavilə şərtlərindən biri olmasında israr edib. Həmçinin, tərəflər bütün qarşılıqlı sanksiyaların ləğvi ilə bağlı bəndi də razılaşdıra bilməyiblər.
Yazıda bildirilir ki, bu sənəd müharibənin ilk həftələrində, Kiyev olduqca çətin vəziyyətə düşəndə ukraynalıların hazır olduqları “dərin güzəştləri” göstərir:
“Bu, həm də Qərbin hərbi dəstəyi dayanarsa, Rusiyanın Ukraynanı məcbur etməyə çalışacağı şərtləri göstərir. Belə olan halda, Rusiya əhəmiyyətli ərazi qazancları əldə edəcək”.
Ukrayna Prezident Ofisi bu məsələ ilə bağlı bəyan edib ki, Rusiya Federasiyası ilə münasibətlərdə kompromis döyüş meydanında qələbə olmadan mümkün deyil: “Çünki bu, rusiyalıların əksəriyyətinin mentalitetindən irəli gəlir”.
Eyni zamanda, Avropadakı Müttəfiq Qüvvələrin keçmiş Baş Komandanı Ceyms Stavridis qeyd edib ki, Rusiya və Ukrayna davam edən müharibədən tükənib və bu ilin sonunda, ehtimal ki, ABŞ seçkilərindən sonra danışıqlar üçün pəncərə yarana bilər...
Bir sözlə, Putinin yeni sülh şərtlərinin 2022-ci ilin aprelindəkindən nə dərəcədə fərqli olacağını söyləmək çətindir. Ancaq bir məsələ aydındır ki, bu şərtləri böyük ölçüdə döyüş meydanında baş verənlər və Qərbin Ukraynaya dəstək səviyyəsi müəyyən edəcək./azpolitika
C.Məmmədov
Xəbəri paylaş
Digər xəbərlər
30-03-2024, 23:55
XİN 31 Mart - Azərbaycanlıların Soyqırımı Günü ilə bağlı bəyanat yayıb
30-03-2024, 23:50
Ermənistanın “dost”ları kimlərdir? - VİDEO
30-03-2024, 23:45
“RUSİYADA VƏZİYYƏT DRAMATİK DƏRƏCƏDƏ AĞIRDIR...”- “Ölkəni Avropadan ayırmaq böyük fəlakətdir”/Müsahibə
30-03-2024, 21:10
Aİ Türkiyənin aviaşirkətinə onun ərazisi üzərindən uçmağı qadağan etdi
30-03-2024, 21:05
"Crocus City Hall"dakı terror aktında yaralı sayı 695-ə çatıb
30-03-2024, 20:30
Səlcuq sultanlarının DNT analizi üzrə heykəlləri hazırlandı - FOTO
30-03-2024, 20:07
Rusiya ilk dəfə bu bombadan istifadə edib - Böyük dağıdıcı gücə malikdir
30-03-2024, 20:00
“Türkiyə Ukraynaya silahlar verəcək”- ”Aydınlıq” nəşri
30-03-2024, 19:25
Erməni siyasətçi Tacikistan və Qırğızıstanı TƏHQİR ETDİ: “Bədbəxt ölkələrdir”- VİDEO
30-03-2024, 18:00
“Rusiya cəmiyyəti benzinsiz, dizelsiz yaşamağı öyrənməlidir - Bu, ədalətlidir”- Zelenski
30-03-2024, 17:45
“AVRO-2024”-ə DRONLARLA TERROR HÜCUMU OLA BİLƏR - “BİLD”
30-03-2024, 17:30
DİN vətəndaşlara müraciət etdi: "Saxta elektron sikkələr sataraq..."
30-03-2024, 17:25
Türkiyə ABŞ-dan F-16-ların tədarükünü azalda bilər
30-03-2024, 17:15
“ABŞ yardımının gecikməsi Ukraynaya baha başa gəlir”- Zelenski
30-03-2024, 17:00
Taciklər kütləvi şəkildə Rusiyanı tərk edir - “Vətəndaşlarımız panika, qorxu içindədir..."
30-03-2024, 16:45
“İRAN HÖKUMƏTİ ÖZ NÜVƏ POTENSİALINI ARTIRIR”- "Təftişə icazə vermirlər”- Rafael Qrossi
30-03-2024, 16:30
İrəvanın "şıltaqlığına" Kremlin səbrlə “dözməsi”nin səbəbi nədir?- Ekspert AÇIQLADI
30-03-2024, 16:15
İranda hicabı tənqid edən güneyli müəllimə həbs cəzası verildi
30-03-2024, 15:45
Əskipara kəndinə xüsusi polis qüvvələri göndərildi...- "İzah edirlər ki, bu, onlara kömək etmir, əksinə, zərər verir"
30-03-2024, 15:30
STALİNİN QIZINI SEVƏN KAPLER - Sovet lideri ona ingilis casusu damğası vurdu, amma...
30-03-2024, 15:25
İŞİD sözçüsü Rusiyadakı terrordan sonra müraciət yayıb - “Vilayəti-Xorasan”a təşəkkür
30-03-2024, 15:15
Rusiya-Gürcüstan sərhədində minlərlə maşın gözləyir
30-03-2024, 15:00
Jurnalistlər “Crocus”da terror aktının sponsorlarına məxsus kriptopulqabı tapıblar
30-03-2024, 14:45
“RUSİYA ORDUSU İRƏLİLƏYİR" - "Ukrayna müqavimət göstərə bilməyəcək”
30-03-2024, 14:15
Türkiyədə “sükut günü”dür - Xəbər, proqnoz və şərh vermək qadağandır
30-03-2024, 14:00
HƏYAT YOLDAŞI GENERALI MƏHKƏMƏYƏ VERDİ - FHN-də növbəti qalmaqal
30-03-2024, 13:55
İsrail Qəzzanı bombalayıb - Xeyli sayda insan həlak olub
30-03-2024, 13:50
Britaniya ordusunda 100 illik qadağa ləğv edildi: Saqqal saxlamaq olar
30-03-2024, 13:15
Ermənistanın Rusiyaya ixracı 3 dəfə artıb - İrəvanın Moskvaya dəstəyini Aİ də təqdir edir?
30-03-2024, 13:00
Fazil Mustafaya sui-qəsdlə bağlı növbəti məhkəmə - Şahidlər ifadə verdi
30-03-2024, 12:55
“ABŞ-ın dəstəyi olmasa, Ukrayna ordusu geri çəkiləcək”- Zelenski
30-03-2024, 12:40
DƏRMANLAR KƏSKİN BAHALAŞIB - Qiymətləri kimlər artırır? /VİDEO
29-03-2024, 23:00
Azərbaycanda narkotikə görə 7 il həbsə alınan 32 YAŞLI QADIN DANIŞDI: “Rəfiqələrimin günahıdır..."- VİDEO
29-03-2024, 22:50
“ABŞ-ın Ukraynaya ümumi yardımı 113 milyard dolları ötür”- “Fox News”
29-03-2024, 22:35
Yalnız “qadınlardan” ibarət olan “TROLL FABRİKİ”ni NAZİRLİKLƏ NƏ BAĞLAYIR?- FOTOFAKT
29-03-2024, 22:22
İran səfirinin Azərbaycanda diplomatik missiyası başa çatıb
29-03-2024, 22:00
"Rusiya Xarkova hücum edərsə, bu, onun üçün fəlakətə çevriləcək"- Sırski
29-03-2024, 21:55
"Qarabağ" sona 8 tur qalmış 11-ci çempionluğunu rəsmiləşdirib
30-03-2024
29-03-2024