AZ
RU
QƏRB PUSİYANIN SAVAŞ XƏRCLƏRİNİ ÖDƏYİR: G7 Kremlin bu maliyyə qaynağını kəsməyə qərar verdi
Bütün dünyada və Rusiyada 9 may tarixini böyük maraqla gözləyirdilər. Çünki ehtimal olunurdu ki, məhz həmin tarixdə Rusiya siyasi dairələri, xüsusilə də, prezident Vladimir Putin hansısa gözlənilməz qərarlar verəcək. Və Ukrayna savaşı ətrafında mövcud olan situasiya da qəlizləşəcək.
Nəhayət ki, Rusiya 9 may tarixini bayram kimi qeyd etdi. Ancaq Kreml dünyanı ciddi şəkildə narahat edəcək heç bir qərarla diqqəti çəkmədi. Əksinə, Rusiya prezidenti Vladimir Putinin çıxışında müəyyən qədər məyusluq müşahidə olundu. Və Kreml sahibi öz çıxışını əsasən, Rusiyanın Ukraynaya qarşı müharibəyə başlamasına haqq qazandırmağa həsr etdi.
Belə ki, Kreml sahibi Rusiyanın Ukraynaya hərbi təcavüzünə görə NATO-nı günahlandırdı. O, bildirdi ki, NATO ölkələri Rusiyanın tələblərini eşitmək istəmədilər və bu, onların fərqli planlarının olduğunu təsdiqləyir: "Donbasda hərbi əməliyyatlara hazırlaşırdılar. Kiyevdə nüvə silahının yaradılması barədə danışırdılar. Rusiyaya qarşı birbaşa təhlükə yaranmağa başlamışdı".
Rusiyanın Ukraynaya hərbi təcavüzü ucbatından milyonlarla insan qaçqın düşüb, onminlərlə insan həyatını itirib, bir ölkə dağıdılıb, dünya iqtisadiyyatına ağır zərbələr vurulub və s. Ancaq prezident Vladimir Putin bütün bunların baş vermə səbəblərini sadəcə, Rusiyanın təhlükəsizlik maraqları ilə izah etməyə çalışır.
Halbuki, onun bəhanələrin hamısı diplomatik danışıqlar yolu ilə də həll edilə bilərdi. Donbasda separatizm Ukraynanın ərazi bütövlüyünə təhlükə yaratmışdı. Deməli, rəsmi Kiyev həmin bölgədə hərbi əməliyyatlara başlamağa hazırlaşırdısa, haqlı idi və sərhədlərin toxunulmazlığı ilə bağlı beynəlxalq hüquq normalarına uyğun davranırdı.
Bəs, onda bütün bunlar - Ukraynanın öz ərazi bütövlüyünü qorumaq niyyəti Rusiyanı niyə narahat etməlidir? Rusiya Çeçenistanda fərqlimi davranışdı? Kreml üçün sərhədlərin toxunulmazlığı prinsipi yalnız Rusiyaya qarşı problem yaranandamı keçərlidir?
Digər tərəfdən, Kreml sahibinin NATO ölkələrinin Rusiyanın tələblərini eşitmək istəmədiyini və onların fərqli planlar içərisində olması barədə bəhanələri də tamamilə məntiqsizdir. Çünki, Ukrayna NATO ölkəsi deyil, sadəcə, öz suveren hüquqlarından istifadə etməklə, bu hərbi-siyasi alyansa üzv olmaq istəyirdi. Buna görə Ukraynaya hərbi təcavüz etmək yalnız Kremlin siyasi məntiqinə uyğun ola bilərdi.
Ona görə də, əgər, Kreml NATO-dan narazı idisə, deməli, məhz bu hərbi-siyasi alyansa qarşı savaş elan etmək daha məntiqli olmazdımı? Ancaq nə qədər qəribə də olsa, savaşdan öncə prezident Vladimir Putin "Biz NATO ilə müharibədə qalib gələ bilməyəcəyimizi anlamayacaq qədər sadəlövh deyilik" dedikdən sonra məhz Ukraynaya qarşı müharibəyə başladı. Və bununla da əslində, Ukrayna ilə yanaşı, Rusiyanın da gələcək taleyini böyük risk altına atmış oldu.
İndi Ukraynaya məhz elə həmin NATO ölkələri ən müasir silahlarla intensiv şəkildə dəstək verir. Rusiya qoşunları isə bu dəstəyin gücləndirdiyi Ukrayna ordusu qarşısında elə bir üstünlük qazana bilmir. Hətta son vaxtlar Rusiyanın hərbi məğlubiyyətinin qaçılmazlığı barədə iddialar daha inandırıcı görünməyə başlayıb.
Digər tərəfdən, Rusiya beynəlxalq sanksiyalar altında əzilir, dünyadan sürətlə təcrid edilir. Rusiyanın maliyyə-iqtisadi sistemi sarsıdıcı zərbələrə məruz qoyulur. Hətta yaxın gələcəkdə Rusiyanın dərin maliyyə-iqtisadi böhrana düçar olacağı proqnozlaşdırılır.
Üstəlik, Rusiyaya qarşı beynəlxalq sanksiyaların tətbiq edilməsi prosesi də davam etdirilir. Artıq"Böyük yeddillik" (G7) ölkələri də Rusiyaya qarşı yeni sanksiyalar paketi hazırlayıb. Həmin paket çərçivəsində Rusiyadan neft idxalını mərhələli şəkildə dayandırmağı, daha sonra isə tamamilə kəsməyi planlaşdırırlar. G7 ölkələri qalıq yanacaqlardan qlobal asılılığın azaldılması tempini sürətləndirməyə hazırlaşırlar. Və hesab edirlər ki, “təmiz enerji” yanaşması iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə konsepsiyasına da uyğundur.
Belə anlaşılır ki, Rusiya Ukraynaya qarşı savaşa başlamaqla, dünyada neftə alternativ enerji mənbələrinin inkişafı proqramının icrasını da sürətləndirib. Kreml bununla əslində, Rusiyanın gələcək maliyyə qaynaqlarına real təhlükə yaradıb. Yəni, Kreml hətta Ukrayna savaşından qalıb ayrılsa belə, Rusiyanın gələcək taleyi böyük təhdid altında qalacaq.
Halbuki Rusiya siyasi dairələri hələlik gələcəyə boylanmaq həvəsindən çox-çox uzaqdırlar. Çünki onların Rusiyanın elə mövcud vəziyyəti ilə bağlı narahatlığı üçün də əsasları kifayət qədər ciddidir. Ona görə də, düşünürlər ki, G7 ölkələrinin əsas hədəfi məhz Rusiyaya Ukrayna savaşında qalib gəlmək şansı verməməkdən ibarətdir. Və bütün planlar Rusiyanın hərbi məğlubiyyətinin təmin edilməsi niyyətləri üzərində qurulub.
Əslində, G7 ölkələrinin son qərarlarında Rusiya iqtisadiyyatının elə indidən çökdürülməsi və Kremlin hərbi xərclər üçün maliyyə qaynaqlarından məhrum edilməsi niyyəti də olmamış deyil.
Ağ Evdən G7 ölkələrinin qərarlarına verilən şərhdə də vurğulanıb ki, bu qərarlar ilk növbədə Rusiya iqtisadiyyatının əsas arteriyasına elə indidən ağır zərbələr vuracaq və onu müharibəni maliyyələşdirmək üçün lazım olan gəlirlərdən məhrum edəcək. G7 ölkələrinin həmçinin qalıq yanacaqlardan asılılığı azaltmaq üçün səylərini gücləndirmək, sabit qlobal enerji təchizatını təmin etmək barədə ortaq işləmək öhdəliyi isə bu günkü hədəflər ilə yanaşı, həm də gələcək planları əhatə edir.
Məsələ ondadır ki, Qərb iqtisadçı ekspertlərinin hesablamalarına görə, Rusiyanın enerji resursları ixracından günlük gəliri 800-900 milyon dollar arasında dəyişir. Ukrayna savaşının başlanmasından sonra Rusiyanın neft-qaz satışından təxminən 70 milyard dollara yaxın maliyyə gəlirləri əldə etdiyi bildirilir. Və nə qədər qəribə də olsa, bu gəlir Rusiyanın müharibə xərcləri ilə düz mütənasib hesab olunur.
Yenə də Qərb ekspertlərinin hesablamalarına görə, Rusiyanın Ukrayna savaşında gündəlik xərcləri 900 milyon dollardan çoxdur. Belə anlaşılır ki, Kreml əslində, Rusiyanın gündəlik enerji gəlirlərini birbaşa ölkənin savaş xərclərinə yönəldir. Nəticədə Rusiya Ukrayna savaşının davam etdirilməsinə Qərb ölkələrinin ödədiyi maliyyə sayəsində nail olduğunu da düşünmək olar. Bu baxımdan, ABŞ və Qərbin Rusiyanın Ukraynaya qarşı hərbi təcavüzünü maliyyələşdirməkdən yayınmağın yollarını axtarması da tamamilə başadüşüləndir.
Elçin XALİDBƏYLİ,
Siyasi ekspert
Digər xəbərlər
Tarix: 10-05-2022 19:35 | Bölmə: Manşet | Baxış: 253
Qərb ekspertlərinin hesablamalarına görə, Kremlin Ukrayna savaşındakı gündəlik xərcləri Rusiyanın gündəlik enerji gəlirləri ilə təxminən eynilik təşkil edir, ona görə də ABŞ və Qərb Rusiyanın Ukraynaya qarşı hərbi təcavüzünü maliyyələşdirməkdən yayınmaq məqsədilə prinsipial qərarlar qəbul etdi...
Bütün dünyada və Rusiyada 9 may tarixini böyük maraqla gözləyirdilər. Çünki ehtimal olunurdu ki, məhz həmin tarixdə Rusiya siyasi dairələri, xüsusilə də, prezident Vladimir Putin hansısa gözlənilməz qərarlar verəcək. Və Ukrayna savaşı ətrafında mövcud olan situasiya da qəlizləşəcək.
Nəhayət ki, Rusiya 9 may tarixini bayram kimi qeyd etdi. Ancaq Kreml dünyanı ciddi şəkildə narahat edəcək heç bir qərarla diqqəti çəkmədi. Əksinə, Rusiya prezidenti Vladimir Putinin çıxışında müəyyən qədər məyusluq müşahidə olundu. Və Kreml sahibi öz çıxışını əsasən, Rusiyanın Ukraynaya qarşı müharibəyə başlamasına haqq qazandırmağa həsr etdi.
Belə ki, Kreml sahibi Rusiyanın Ukraynaya hərbi təcavüzünə görə NATO-nı günahlandırdı. O, bildirdi ki, NATO ölkələri Rusiyanın tələblərini eşitmək istəmədilər və bu, onların fərqli planlarının olduğunu təsdiqləyir: "Donbasda hərbi əməliyyatlara hazırlaşırdılar. Kiyevdə nüvə silahının yaradılması barədə danışırdılar. Rusiyaya qarşı birbaşa təhlükə yaranmağa başlamışdı".
Rusiyanın Ukraynaya hərbi təcavüzü ucbatından milyonlarla insan qaçqın düşüb, onminlərlə insan həyatını itirib, bir ölkə dağıdılıb, dünya iqtisadiyyatına ağır zərbələr vurulub və s. Ancaq prezident Vladimir Putin bütün bunların baş vermə səbəblərini sadəcə, Rusiyanın təhlükəsizlik maraqları ilə izah etməyə çalışır.
Halbuki, onun bəhanələrin hamısı diplomatik danışıqlar yolu ilə də həll edilə bilərdi. Donbasda separatizm Ukraynanın ərazi bütövlüyünə təhlükə yaratmışdı. Deməli, rəsmi Kiyev həmin bölgədə hərbi əməliyyatlara başlamağa hazırlaşırdısa, haqlı idi və sərhədlərin toxunulmazlığı ilə bağlı beynəlxalq hüquq normalarına uyğun davranırdı.
Bəs, onda bütün bunlar - Ukraynanın öz ərazi bütövlüyünü qorumaq niyyəti Rusiyanı niyə narahat etməlidir? Rusiya Çeçenistanda fərqlimi davranışdı? Kreml üçün sərhədlərin toxunulmazlığı prinsipi yalnız Rusiyaya qarşı problem yaranandamı keçərlidir?
Digər tərəfdən, Kreml sahibinin NATO ölkələrinin Rusiyanın tələblərini eşitmək istəmədiyini və onların fərqli planlar içərisində olması barədə bəhanələri də tamamilə məntiqsizdir. Çünki, Ukrayna NATO ölkəsi deyil, sadəcə, öz suveren hüquqlarından istifadə etməklə, bu hərbi-siyasi alyansa üzv olmaq istəyirdi. Buna görə Ukraynaya hərbi təcavüz etmək yalnız Kremlin siyasi məntiqinə uyğun ola bilərdi.
Ona görə də, əgər, Kreml NATO-dan narazı idisə, deməli, məhz bu hərbi-siyasi alyansa qarşı savaş elan etmək daha məntiqli olmazdımı? Ancaq nə qədər qəribə də olsa, savaşdan öncə prezident Vladimir Putin "Biz NATO ilə müharibədə qalib gələ bilməyəcəyimizi anlamayacaq qədər sadəlövh deyilik" dedikdən sonra məhz Ukraynaya qarşı müharibəyə başladı. Və bununla da əslində, Ukrayna ilə yanaşı, Rusiyanın da gələcək taleyini böyük risk altına atmış oldu.
İndi Ukraynaya məhz elə həmin NATO ölkələri ən müasir silahlarla intensiv şəkildə dəstək verir. Rusiya qoşunları isə bu dəstəyin gücləndirdiyi Ukrayna ordusu qarşısında elə bir üstünlük qazana bilmir. Hətta son vaxtlar Rusiyanın hərbi məğlubiyyətinin qaçılmazlığı barədə iddialar daha inandırıcı görünməyə başlayıb.
Digər tərəfdən, Rusiya beynəlxalq sanksiyalar altında əzilir, dünyadan sürətlə təcrid edilir. Rusiyanın maliyyə-iqtisadi sistemi sarsıdıcı zərbələrə məruz qoyulur. Hətta yaxın gələcəkdə Rusiyanın dərin maliyyə-iqtisadi böhrana düçar olacağı proqnozlaşdırılır.
Üstəlik, Rusiyaya qarşı beynəlxalq sanksiyaların tətbiq edilməsi prosesi də davam etdirilir. Artıq"Böyük yeddillik" (G7) ölkələri də Rusiyaya qarşı yeni sanksiyalar paketi hazırlayıb. Həmin paket çərçivəsində Rusiyadan neft idxalını mərhələli şəkildə dayandırmağı, daha sonra isə tamamilə kəsməyi planlaşdırırlar. G7 ölkələri qalıq yanacaqlardan qlobal asılılığın azaldılması tempini sürətləndirməyə hazırlaşırlar. Və hesab edirlər ki, “təmiz enerji” yanaşması iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə konsepsiyasına da uyğundur.
Belə anlaşılır ki, Rusiya Ukraynaya qarşı savaşa başlamaqla, dünyada neftə alternativ enerji mənbələrinin inkişafı proqramının icrasını da sürətləndirib. Kreml bununla əslində, Rusiyanın gələcək maliyyə qaynaqlarına real təhlükə yaradıb. Yəni, Kreml hətta Ukrayna savaşından qalıb ayrılsa belə, Rusiyanın gələcək taleyi böyük təhdid altında qalacaq.
Halbuki Rusiya siyasi dairələri hələlik gələcəyə boylanmaq həvəsindən çox-çox uzaqdırlar. Çünki onların Rusiyanın elə mövcud vəziyyəti ilə bağlı narahatlığı üçün də əsasları kifayət qədər ciddidir. Ona görə də, düşünürlər ki, G7 ölkələrinin əsas hədəfi məhz Rusiyaya Ukrayna savaşında qalib gəlmək şansı verməməkdən ibarətdir. Və bütün planlar Rusiyanın hərbi məğlubiyyətinin təmin edilməsi niyyətləri üzərində qurulub.
Əslində, G7 ölkələrinin son qərarlarında Rusiya iqtisadiyyatının elə indidən çökdürülməsi və Kremlin hərbi xərclər üçün maliyyə qaynaqlarından məhrum edilməsi niyyəti də olmamış deyil.
Ağ Evdən G7 ölkələrinin qərarlarına verilən şərhdə də vurğulanıb ki, bu qərarlar ilk növbədə Rusiya iqtisadiyyatının əsas arteriyasına elə indidən ağır zərbələr vuracaq və onu müharibəni maliyyələşdirmək üçün lazım olan gəlirlərdən məhrum edəcək. G7 ölkələrinin həmçinin qalıq yanacaqlardan asılılığı azaltmaq üçün səylərini gücləndirmək, sabit qlobal enerji təchizatını təmin etmək barədə ortaq işləmək öhdəliyi isə bu günkü hədəflər ilə yanaşı, həm də gələcək planları əhatə edir.
Məsələ ondadır ki, Qərb iqtisadçı ekspertlərinin hesablamalarına görə, Rusiyanın enerji resursları ixracından günlük gəliri 800-900 milyon dollar arasında dəyişir. Ukrayna savaşının başlanmasından sonra Rusiyanın neft-qaz satışından təxminən 70 milyard dollara yaxın maliyyə gəlirləri əldə etdiyi bildirilir. Və nə qədər qəribə də olsa, bu gəlir Rusiyanın müharibə xərcləri ilə düz mütənasib hesab olunur.
Yenə də Qərb ekspertlərinin hesablamalarına görə, Rusiyanın Ukrayna savaşında gündəlik xərcləri 900 milyon dollardan çoxdur. Belə anlaşılır ki, Kreml əslində, Rusiyanın gündəlik enerji gəlirlərini birbaşa ölkənin savaş xərclərinə yönəldir. Nəticədə Rusiya Ukrayna savaşının davam etdirilməsinə Qərb ölkələrinin ödədiyi maliyyə sayəsində nail olduğunu da düşünmək olar. Bu baxımdan, ABŞ və Qərbin Rusiyanın Ukraynaya qarşı hərbi təcavüzünü maliyyələşdirməkdən yayınmağın yollarını axtarması da tamamilə başadüşüləndir.
Elçin XALİDBƏYLİ,
Siyasi ekspert
Xəbəri paylaş
Digər xəbərlər
30-03-2024, 23:55
XİN 31 Mart - Azərbaycanlıların Soyqırımı Günü ilə bağlı bəyanat yayıb
30-03-2024, 23:50
Ermənistanın “dost”ları kimlərdir? - VİDEO
30-03-2024, 23:45
“RUSİYADA VƏZİYYƏT DRAMATİK DƏRƏCƏDƏ AĞIRDIR...”- “Ölkəni Avropadan ayırmaq böyük fəlakətdir”/Müsahibə
30-03-2024, 21:10
Aİ Türkiyənin aviaşirkətinə onun ərazisi üzərindən uçmağı qadağan etdi
30-03-2024, 21:05
"Crocus City Hall"dakı terror aktında yaralı sayı 695-ə çatıb
30-03-2024, 20:30
Səlcuq sultanlarının DNT analizi üzrə heykəlləri hazırlandı - FOTO
30-03-2024, 20:07
Rusiya ilk dəfə bu bombadan istifadə edib - Böyük dağıdıcı gücə malikdir
30-03-2024, 20:00
“Türkiyə Ukraynaya silahlar verəcək”- ”Aydınlıq” nəşri
30-03-2024, 19:25
Erməni siyasətçi Tacikistan və Qırğızıstanı TƏHQİR ETDİ: “Bədbəxt ölkələrdir”- VİDEO
30-03-2024, 18:00
“Rusiya cəmiyyəti benzinsiz, dizelsiz yaşamağı öyrənməlidir - Bu, ədalətlidir”- Zelenski
30-03-2024, 17:45
“AVRO-2024”-ə DRONLARLA TERROR HÜCUMU OLA BİLƏR - “BİLD”
30-03-2024, 17:30
DİN vətəndaşlara müraciət etdi: "Saxta elektron sikkələr sataraq..."
30-03-2024, 17:25
Türkiyə ABŞ-dan F-16-ların tədarükünü azalda bilər
30-03-2024, 17:15
“ABŞ yardımının gecikməsi Ukraynaya baha başa gəlir”- Zelenski
30-03-2024, 17:00
Taciklər kütləvi şəkildə Rusiyanı tərk edir - “Vətəndaşlarımız panika, qorxu içindədir..."
30-03-2024, 16:45
“İRAN HÖKUMƏTİ ÖZ NÜVƏ POTENSİALINI ARTIRIR”- "Təftişə icazə vermirlər”- Rafael Qrossi
30-03-2024, 16:30
İrəvanın "şıltaqlığına" Kremlin səbrlə “dözməsi”nin səbəbi nədir?- Ekspert AÇIQLADI
30-03-2024, 16:15
İranda hicabı tənqid edən güneyli müəllimə həbs cəzası verildi
30-03-2024, 15:45
Əskipara kəndinə xüsusi polis qüvvələri göndərildi...- "İzah edirlər ki, bu, onlara kömək etmir, əksinə, zərər verir"
30-03-2024, 15:30
STALİNİN QIZINI SEVƏN KAPLER - Sovet lideri ona ingilis casusu damğası vurdu, amma...
30-03-2024, 15:25
İŞİD sözçüsü Rusiyadakı terrordan sonra müraciət yayıb - “Vilayəti-Xorasan”a təşəkkür
30-03-2024, 15:15
Rusiya-Gürcüstan sərhədində minlərlə maşın gözləyir
30-03-2024, 15:00
Jurnalistlər “Crocus”da terror aktının sponsorlarına məxsus kriptopulqabı tapıblar
30-03-2024, 14:45
“RUSİYA ORDUSU İRƏLİLƏYİR" - "Ukrayna müqavimət göstərə bilməyəcək”
30-03-2024, 14:15
Türkiyədə “sükut günü”dür - Xəbər, proqnoz və şərh vermək qadağandır
30-03-2024, 14:00
HƏYAT YOLDAŞI GENERALI MƏHKƏMƏYƏ VERDİ - FHN-də növbəti qalmaqal
30-03-2024, 13:55
İsrail Qəzzanı bombalayıb - Xeyli sayda insan həlak olub
30-03-2024, 13:50
Britaniya ordusunda 100 illik qadağa ləğv edildi: Saqqal saxlamaq olar
30-03-2024, 13:15
Ermənistanın Rusiyaya ixracı 3 dəfə artıb - İrəvanın Moskvaya dəstəyini Aİ də təqdir edir?
30-03-2024, 13:00
Fazil Mustafaya sui-qəsdlə bağlı növbəti məhkəmə - Şahidlər ifadə verdi
30-03-2024, 12:55
“ABŞ-ın dəstəyi olmasa, Ukrayna ordusu geri çəkiləcək”- Zelenski
30-03-2024, 12:40
DƏRMANLAR KƏSKİN BAHALAŞIB - Qiymətləri kimlər artırır? /VİDEO
29-03-2024, 23:00
Azərbaycanda narkotikə görə 7 il həbsə alınan 32 YAŞLI QADIN DANIŞDI: “Rəfiqələrimin günahıdır..."- VİDEO
29-03-2024, 22:50
“ABŞ-ın Ukraynaya ümumi yardımı 113 milyard dolları ötür”- “Fox News”
29-03-2024, 22:35
Yalnız “qadınlardan” ibarət olan “TROLL FABRİKİ”ni NAZİRLİKLƏ NƏ BAĞLAYIR?- FOTOFAKT
29-03-2024, 22:22
İran səfirinin Azərbaycanda diplomatik missiyası başa çatıb
29-03-2024, 22:00
"Rusiya Xarkova hücum edərsə, bu, onun üçün fəlakətə çevriləcək"- Sırski
29-03-2024, 21:55
"Qarabağ" sona 8 tur qalmış 11-ci çempionluğunu rəsmiləşdirib
30-03-2024
29-03-2024