AZ
RU
İnsanlar gənc yaşlarında nədən xərçəng xəstəliyinə tutulur?..- ARAŞDIRMA
Bunun sirri qidalanmada və həyat tərzindədir...
Bu hal 1990-cı illərdə müəyyən növ məhsulların meydana çıxması və həyat tərzinin dəyişməsindən sonra başlanıb.
Onkoloji xəstəliklər bəşəriyyəti bütün tarix boyu müşayiət edib. Yeni tədqiqat göstərir ki, 1990-cı ildən dünyada 50 yaşdan aşağı xəstələrin sayı artıb. Hətta tibb texnologiyalarının nailiyyətləri bu meylin qarşısını almağa kömək etmir.
Bu barədə "Ynet" nəşri yazıb.
"Biz bu nəticəyə gəlmişik ki, nəsildən-nəsilə bu risk artır", - bunu "Nature Reviews Clinical Onkology" jurnalında dərc edilən tədqiqat müəlliflərindən biri, Bostonda Brigham & Women's xəstəxanasının patoloq və epidemioloqu Sedzi Ocino deyib.
Məsələn, 1960-cı il təvəllüdlü insanlarda onkoloji xəstəliklər riski 1950-ci ildə doğulanlardan daha yüksəkdir və növbəti nəsillərdə artır".
Məlumdur ki, müasir cəmiyyətdə onkoloji xəstəliklər artır. Alimlər müəyyən edib ki, ötən əsrin 40-50-ci illərindən başlayaraq 50 yaşdan artıq yaşlı insanlarda xəstələnmə halları artıb.
İndiki tədqiqat bir suala cavab verib: 50 yaşınadək xərcənglə erkən xəstələnmə artırmı?
14 növ şiş xəstəliyi-döş vəzisi, yoğun bağırsaq, uşaqlığın selikli qişası, qida borusu, öd yolları, öd kisəsi, baş və boyun, böyrəklər, qaraciyər, sümük iliyi, mədəaltı vəz, prostat vəz şişlərilə xəstələnmə halları öyrənilib.
Bütün bu növ şişlər 50 yaşdan aşağı olanlarda 2000-2012-ci illərdə artıb.
Nəticələr göstərib ki, 90-cı illərə nisbətən vəziyyət pisləşib.
"XIX əsrin sonu-XX əsrin əvvəllərində doğulan insanlarda yoğun bağırsaq xərçəngi ilə xəstələnmə 1950-ci illərdə artmağa başlayıb,
XX əsrin ortalarında doğulanlarda meydana çıxan xərçəngin erkən növünün yayılması 1990-cı illərədək artmayıb", - tədqiqatçılar iddia edib
Nədən xərçəng cavanlaşıb?
Bunun sirri qidalanmada və həyat tərzindədir
Sual olunur: 50 yaşlı insanlar üçün 1990-cı illərdən sonra nə dəyişib ki, erkən onkoloji xəstələnmə artıb?
Səbəblərdən biri müntəzəm müayinələrin sayının artmasıdır, bu da şişlərin erkən müəyyən edilməsi hallarının artmasına gətitib çıxarıb.
Lakin bu, fenomenin tam izahı deyil, çünki erkən diaqnostika və müasir müalicə məqsədilə sağlam adamların müntəzəm müayinələr keçirilməyən ölkələrdə də erkən xəstələnmə müşahidə edilir.
Bundan başqa, onkoloji xəstələnmənin artması ötən əsrin ortalarına düşür ki, indi 40-60 yaşı olanlar o zaman uşaq olub.
Sirr deyil ki, o zamandan həyat tərzi, xüsusilə dərin emaldan keçən məhsulların meydana çıxmasından sonra əhəmiyyətli dərəcədə dəyişib.
"Xəstələnmə halları artan 14 növ şişdən 8-i həzm orqanları ilə bağlıdır, - bunu Harvard universitetinin tibb fakultəsinin epidemioloqu Tomotaka Ohay deyib. - Qidalanma bağırsaq mikrobiomuna təsir edir və bu dəyişikliklər xəstələnmə riskini artıra bilər".
Digər risk amilləri-şirin içkilər, 2-ci tip diabet, piylənmə, az hərəki və oturaq həyat tərzi və spirtli içkilərdən sui-istifadə halları-bu amillərin təsiri ötən əsrin ortalarından artmağa başlayıb.
Yaşlı insanların yuxu müddəti son onilliklərdə əhəmiyyətli dəyişıkliklərə məruz qalmayıb, lakin uşaqlar əvvələrə nisbətən daha az yatmağa başlayıb.
"Erkən şişlə xəstələnmə gəlirləri orta və aşağı olan insanlarda artır və əsl epidemiya xarakteri alır", - alimlər yazıb.
Tədqiqat qrupu gələcəkdə erkən yaşdan başlayaraq uşaqlara çoxillik müşahidələr aparmaq ümidilə işini davam etdirib.
"Belə təqiqatlar olmadan on illər öncə onkoloji xəstənin uşaq olarkən həyat tərzinin necə olduğunu anlamaq çətindir. Ola bilsin ki, biz insanları erkən illərdə onkoloji xəstələnmənin erkən riskini azaltmaq üçün sağlam həyat tərzi keçirməyə inandırmaq mümkün olacaq. Lakin hazırki vəziytətin necə yarandığını anlamaq üçün hələ böyük işlər görmək lazım gələcək", - Ohay deyib.
Press-fakt.com
Digər xəbərlər
Tarix: 01-10-2022 17:37 | Bölmə: Sağlamlıq | Baxış: 162
Bunun sirri qidalanmada və həyat tərzindədir...
Bu hal 1990-cı illərdə müəyyən növ məhsulların meydana çıxması və həyat tərzinin dəyişməsindən sonra başlanıb.
Onkoloji xəstəliklər bəşəriyyəti bütün tarix boyu müşayiət edib. Yeni tədqiqat göstərir ki, 1990-cı ildən dünyada 50 yaşdan aşağı xəstələrin sayı artıb. Hətta tibb texnologiyalarının nailiyyətləri bu meylin qarşısını almağa kömək etmir.
Bu barədə "Ynet" nəşri yazıb.
"Biz bu nəticəyə gəlmişik ki, nəsildən-nəsilə bu risk artır", - bunu "Nature Reviews Clinical Onkology" jurnalında dərc edilən tədqiqat müəlliflərindən biri, Bostonda Brigham & Women's xəstəxanasının patoloq və epidemioloqu Sedzi Ocino deyib.
Məsələn, 1960-cı il təvəllüdlü insanlarda onkoloji xəstəliklər riski 1950-ci ildə doğulanlardan daha yüksəkdir və növbəti nəsillərdə artır".
Məlumdur ki, müasir cəmiyyətdə onkoloji xəstəliklər artır. Alimlər müəyyən edib ki, ötən əsrin 40-50-ci illərindən başlayaraq 50 yaşdan artıq yaşlı insanlarda xəstələnmə halları artıb.
İndiki tədqiqat bir suala cavab verib: 50 yaşınadək xərcənglə erkən xəstələnmə artırmı?
14 növ şiş xəstəliyi-döş vəzisi, yoğun bağırsaq, uşaqlığın selikli qişası, qida borusu, öd yolları, öd kisəsi, baş və boyun, böyrəklər, qaraciyər, sümük iliyi, mədəaltı vəz, prostat vəz şişlərilə xəstələnmə halları öyrənilib.
Bütün bu növ şişlər 50 yaşdan aşağı olanlarda 2000-2012-ci illərdə artıb.
Nəticələr göstərib ki, 90-cı illərə nisbətən vəziyyət pisləşib.
"XIX əsrin sonu-XX əsrin əvvəllərində doğulan insanlarda yoğun bağırsaq xərçəngi ilə xəstələnmə 1950-ci illərdə artmağa başlayıb,
XX əsrin ortalarında doğulanlarda meydana çıxan xərçəngin erkən növünün yayılması 1990-cı illərədək artmayıb", - tədqiqatçılar iddia edib
Nədən xərçəng cavanlaşıb?
Bunun sirri qidalanmada və həyat tərzindədir
Sual olunur: 50 yaşlı insanlar üçün 1990-cı illərdən sonra nə dəyişib ki, erkən onkoloji xəstələnmə artıb?
Səbəblərdən biri müntəzəm müayinələrin sayının artmasıdır, bu da şişlərin erkən müəyyən edilməsi hallarının artmasına gətitib çıxarıb.
Lakin bu, fenomenin tam izahı deyil, çünki erkən diaqnostika və müasir müalicə məqsədilə sağlam adamların müntəzəm müayinələr keçirilməyən ölkələrdə də erkən xəstələnmə müşahidə edilir.
Bundan başqa, onkoloji xəstələnmənin artması ötən əsrin ortalarına düşür ki, indi 40-60 yaşı olanlar o zaman uşaq olub.
Sirr deyil ki, o zamandan həyat tərzi, xüsusilə dərin emaldan keçən məhsulların meydana çıxmasından sonra əhəmiyyətli dərəcədə dəyişib.
"Xəstələnmə halları artan 14 növ şişdən 8-i həzm orqanları ilə bağlıdır, - bunu Harvard universitetinin tibb fakultəsinin epidemioloqu Tomotaka Ohay deyib. - Qidalanma bağırsaq mikrobiomuna təsir edir və bu dəyişikliklər xəstələnmə riskini artıra bilər".
Digər risk amilləri-şirin içkilər, 2-ci tip diabet, piylənmə, az hərəki və oturaq həyat tərzi və spirtli içkilərdən sui-istifadə halları-bu amillərin təsiri ötən əsrin ortalarından artmağa başlayıb.
Yaşlı insanların yuxu müddəti son onilliklərdə əhəmiyyətli dəyişıkliklərə məruz qalmayıb, lakin uşaqlar əvvələrə nisbətən daha az yatmağa başlayıb.
"Erkən şişlə xəstələnmə gəlirləri orta və aşağı olan insanlarda artır və əsl epidemiya xarakteri alır", - alimlər yazıb.
Tədqiqat qrupu gələcəkdə erkən yaşdan başlayaraq uşaqlara çoxillik müşahidələr aparmaq ümidilə işini davam etdirib.
"Belə təqiqatlar olmadan on illər öncə onkoloji xəstənin uşaq olarkən həyat tərzinin necə olduğunu anlamaq çətindir. Ola bilsin ki, biz insanları erkən illərdə onkoloji xəstələnmənin erkən riskini azaltmaq üçün sağlam həyat tərzi keçirməyə inandırmaq mümkün olacaq. Lakin hazırki vəziytətin necə yarandığını anlamaq üçün hələ böyük işlər görmək lazım gələcək", - Ohay deyib.
Press-fakt.com
Xəbəri paylaş
Digər xəbərlər
30-03-2024, 23:55
XİN 31 Mart - Azərbaycanlıların Soyqırımı Günü ilə bağlı bəyanat yayıb
30-03-2024, 23:50
Ermənistanın “dost”ları kimlərdir? - VİDEO
30-03-2024, 23:45
“RUSİYADA VƏZİYYƏT DRAMATİK DƏRƏCƏDƏ AĞIRDIR...”- “Ölkəni Avropadan ayırmaq böyük fəlakətdir”/Müsahibə
30-03-2024, 21:10
Aİ Türkiyənin aviaşirkətinə onun ərazisi üzərindən uçmağı qadağan etdi
30-03-2024, 21:05
"Crocus City Hall"dakı terror aktında yaralı sayı 695-ə çatıb
30-03-2024, 20:30
Səlcuq sultanlarının DNT analizi üzrə heykəlləri hazırlandı - FOTO
30-03-2024, 20:07
Rusiya ilk dəfə bu bombadan istifadə edib - Böyük dağıdıcı gücə malikdir
30-03-2024, 20:00
“Türkiyə Ukraynaya silahlar verəcək”- ”Aydınlıq” nəşri
30-03-2024, 19:25
Erməni siyasətçi Tacikistan və Qırğızıstanı TƏHQİR ETDİ: “Bədbəxt ölkələrdir”- VİDEO
30-03-2024, 18:00
“Rusiya cəmiyyəti benzinsiz, dizelsiz yaşamağı öyrənməlidir - Bu, ədalətlidir”- Zelenski
30-03-2024, 17:45
“AVRO-2024”-ə DRONLARLA TERROR HÜCUMU OLA BİLƏR - “BİLD”
30-03-2024, 17:30
DİN vətəndaşlara müraciət etdi: "Saxta elektron sikkələr sataraq..."
30-03-2024, 17:25
Türkiyə ABŞ-dan F-16-ların tədarükünü azalda bilər
30-03-2024, 17:15
“ABŞ yardımının gecikməsi Ukraynaya baha başa gəlir”- Zelenski
30-03-2024, 17:00
Taciklər kütləvi şəkildə Rusiyanı tərk edir - “Vətəndaşlarımız panika, qorxu içindədir..."
30-03-2024, 16:45
“İRAN HÖKUMƏTİ ÖZ NÜVƏ POTENSİALINI ARTIRIR”- "Təftişə icazə vermirlər”- Rafael Qrossi
30-03-2024, 16:30
İrəvanın "şıltaqlığına" Kremlin səbrlə “dözməsi”nin səbəbi nədir?- Ekspert AÇIQLADI
30-03-2024, 16:15
İranda hicabı tənqid edən güneyli müəllimə həbs cəzası verildi
30-03-2024, 15:45
Əskipara kəndinə xüsusi polis qüvvələri göndərildi...- "İzah edirlər ki, bu, onlara kömək etmir, əksinə, zərər verir"
30-03-2024, 15:30
STALİNİN QIZINI SEVƏN KAPLER - Sovet lideri ona ingilis casusu damğası vurdu, amma...
30-03-2024, 15:25
İŞİD sözçüsü Rusiyadakı terrordan sonra müraciət yayıb - “Vilayəti-Xorasan”a təşəkkür
30-03-2024, 15:15
Rusiya-Gürcüstan sərhədində minlərlə maşın gözləyir
30-03-2024, 15:00
Jurnalistlər “Crocus”da terror aktının sponsorlarına məxsus kriptopulqabı tapıblar
30-03-2024, 14:45
“RUSİYA ORDUSU İRƏLİLƏYİR" - "Ukrayna müqavimət göstərə bilməyəcək”
30-03-2024, 14:15
Türkiyədə “sükut günü”dür - Xəbər, proqnoz və şərh vermək qadağandır
30-03-2024, 14:00
HƏYAT YOLDAŞI GENERALI MƏHKƏMƏYƏ VERDİ - FHN-də növbəti qalmaqal
30-03-2024, 13:55
İsrail Qəzzanı bombalayıb - Xeyli sayda insan həlak olub
30-03-2024, 13:50
Britaniya ordusunda 100 illik qadağa ləğv edildi: Saqqal saxlamaq olar
30-03-2024, 13:15
Ermənistanın Rusiyaya ixracı 3 dəfə artıb - İrəvanın Moskvaya dəstəyini Aİ də təqdir edir?
30-03-2024, 13:00
Fazil Mustafaya sui-qəsdlə bağlı növbəti məhkəmə - Şahidlər ifadə verdi
30-03-2024, 12:55
“ABŞ-ın dəstəyi olmasa, Ukrayna ordusu geri çəkiləcək”- Zelenski
30-03-2024, 12:40
DƏRMANLAR KƏSKİN BAHALAŞIB - Qiymətləri kimlər artırır? /VİDEO
29-03-2024, 23:00
Azərbaycanda narkotikə görə 7 il həbsə alınan 32 YAŞLI QADIN DANIŞDI: “Rəfiqələrimin günahıdır..."- VİDEO
29-03-2024, 22:50
“ABŞ-ın Ukraynaya ümumi yardımı 113 milyard dolları ötür”- “Fox News”
29-03-2024, 22:35
Yalnız “qadınlardan” ibarət olan “TROLL FABRİKİ”ni NAZİRLİKLƏ NƏ BAĞLAYIR?- FOTOFAKT
29-03-2024, 22:22
İran səfirinin Azərbaycanda diplomatik missiyası başa çatıb
29-03-2024, 22:00
"Rusiya Xarkova hücum edərsə, bu, onun üçün fəlakətə çevriləcək"- Sırski
29-03-2024, 21:55
"Qarabağ" sona 8 tur qalmış 11-ci çempionluğunu rəsmiləşdirib
30-03-2024
29-03-2024