ABŞ-da SEÇKİ QOVĞASI: HANSI DƏYİŞİKLİKLƏR GÖZLƏNİLİR? - Təhlil
Bu il dünyanın bir sıra ölkələrində, o cümlədən ABŞ-da prezident seçkisi keçiriləcək. Məlum olduğu kimi, orada prezidentliyə iki əsas namizəd var - respublikaçı Donald Tramp və demokrat Cozef Bayden.
Hər iki tərəfin kifayət qədər tərəfdarı olsa da, hazırkı dövlət başçısı Baydenin reytinqinin getdikcə azaldığı görünür. Onun xarici siyasətdəki bəzi uğursuzluqları, habelə radikal addımları mövcud iqtidara qarşı narazılıqları artırır.
Əlbəttə, Baydenin reytinqinin azalmasında onun yaşının, tez-tez yıxılmasının, çıxışları zamanı çaşmasının, unutqanlığının da müəyyən rolu var.
“Reuters” və “Ipsos”un birgə keçirdiyi sosioloji sorğunun nəticələrinə əsasən, respublikaçıların 49 faizi Trampın yenidən ABŞ prezidentliyinə namizədliyini müdafiə edib.
Respondentlərin 12 faizi ABŞ-ın BMT-dəki keçmiş daimi nümayəndəsi Nikki Heylinin, 11 faizi Florida qubernatoru Ron Desantisin, 4 faizi iş adamı Vivek Ramasvaminin, daha 4 faizi isə Nyu-Cersinin keçmiş qubernatoru Kris Kristinin respublikaçılar Partiyasından ABŞ prezidentliyinə namizəd kimi irəli sürülməsini dəstəkləyib.
Sorğu iştirakçılarının 22%-i digər siyasətçiləri dəstəkləyib və ya cavab verməyib.
Hazırda Trampla Bayden arasında kəskin mübarizə gedir. Hər iki siyasətçi fürsət tapan kimi bir-birini ittiham edir. Böyük “şahmat taxtası”nda baş verənlər də, sözsüz ki, prezident seçkisinin nəticəsinə birbaşa təsir edəcək.
Xüsusilə, Şərqi Avropa və Yaxın Şərqdəki proseslərin gedişi ABŞ-da prezident seçkisinin nəticəsində həlledici faktor ola bilər. Əgər ABŞ-dakı prezident seçkisinə kimi Ukrayna təşəbbüsü ələ alsa və İsrail HƏMAS-la “Hizbullah” üzərində ciddi üstünlük əldə etsə, onda Baydenin şansı daha çox olacaq.
Kiyevin geri çəkilməsi, eləcə də Təl-Əvivin məqsədlərinə çatmadan əməliyyatları dayandırması isə, əksinə, Trampın əlini gücləndirə bilər.
Hazırda hər iki siyasətçinin şansı aşağı-yuxarı eynidir. Bu mənada, qarşıdakı aylar hər iki tərəf üçün əhəmiyyətlidir. Doğrudur, ABŞ-da daxili və xarici siyasəti müəyyənləşdirən “dərin dövlət” var. Hakimiyyətə kimin gəlməsindən asılı olmayaraq, konkret “qırmızı cizgilərdən” kənara çıxarılacağı ağlabatan görünmür.
Amma Tramp hakimiyyətə gələrsə, ABŞ-ın xarici siyasətində müəyyən dəyişikliklərin olacağı da qaçılmazdır.
Məlum olduğu kimi, Trampın hakimiyyəti dövründə Vaşinqtonla Moskva arasında münasibətlər daha loyal idi.
Xatırlatmaq yerinə düşər ki, Tramp Baydendən fərqli olaraq radikal addımlarda maraqlı olan siyasətçi deyil. O deyib ki, hakimiyyətə gəlsə, Ukraynadakı müharibəni bir günə bitirə bilər.
Əlbəttə, bunun özü hər şeydən əvvəl manipulyasiya cəhdidir. Tramp xal yığmaq istəyir, ancaq nəzərə almaq lazımdır ki, onun Rusiya lideri Vladimir Putinlə münasibətləri yaxşıdır. O, Ukraynaya dəstəyi birdəfəlik dayandırmaqla müharibəni bitirə bilər.
İkincisi, Tramp hakimiyyətə gələrsə, Türkiyə ilə münasibətlərdə də müəyyən yumşalmalar ola bilər. Vaşinqton əvvəlkitək müxtəlif regionlarda Ankaranın “ayağına dolaşmayacaq”.
ABŞ-ın Cənubi Qafqazla bağlı siyasətində isə ciddi dəyişikliyin olacağı inandırıcı deyil.
Məlum olduğu kimi, Azərbaycana silah satışını qadağan edən 907-ci düzəliş demokratların dövründə qəbul olunub. Tramp bunu ləğv edəcəkmi? İnandırıcı görünmür. Çünki 907-ci il düzəliş vaxtilə Trampın hakimiyyəti dövründə də qüvvədə olub.
Hərçənd, bu məsələ daha rəsmi Bakı üçün o qədər də əhəmiyyətli deyil. Nəzərə almaq lazımdır ki, Azərbaycan sözügedən məhdudiyyət qüvvədə ola-ola Qarabağı müharibə yolu ilə işğaldan azad edib.
Bundan başqa, respublikaçılar hakimiyyətə gələrsə, ABŞ-ın NATO-dan çıxmaq məsələsi gündəmə gələ bilər. Respublikaçıların irəliyə sürdüyü prezidentliyə namizədlərdən biri Vivek Ramasvami daha əvvəl bunun anonsunu verib.
O bildirib ki, əks halda, ABŞ ilə Rusiya arasında birbaşa toqquşma yarana bilər.
ABŞ-ın Çinlə mövcud gərginliyi də yəqin ki, olduğu kimi davam edəcək. Çünki hər iki dövlət supergüc olmaq iddiasındadır. Hakimiyyətə kimin gəldiyindən asılı olmayaraq, “iki qoçun başının bir qazanda qaynayacağı” inandırıcı görünmür.
Beləliklə, dediyimiz kimi, əsas namizədlərin şansı təxminən bərabərdir. Amma tamamilə sürpriz adın, məsələn respublikaçı Vivek Ramasvaminin hakimiyyətə gəlməsi istisna deyil. Çünki ABŞ tarixində belə hallar olub.
Müasir ABŞ tarixində respublikaçılarla demokratların adətən bir-birilərini əvəz etdiklərini düşünsək, bu dəfə respublikaçıların hakimiyyətə gəlmələri mümkündür. Bütün hallarda ölkədəki prezident seçkisinin nəticəsi qlobal proseslərə təsirsiz ötüşməyəcək./report
Digər xəbərlər
Tarix: 11-01-2024 14:30 | Bölmə: Təhlil | Baxış: 75
Hər iki tərəfin kifayət qədər tərəfdarı olsa da, hazırkı dövlət başçısı Baydenin reytinqinin getdikcə azaldığı görünür. Onun xarici siyasətdəki bəzi uğursuzluqları, habelə radikal addımları mövcud iqtidara qarşı narazılıqları artırır.
Əlbəttə, Baydenin reytinqinin azalmasında onun yaşının, tez-tez yıxılmasının, çıxışları zamanı çaşmasının, unutqanlığının da müəyyən rolu var.
“Reuters” və “Ipsos”un birgə keçirdiyi sosioloji sorğunun nəticələrinə əsasən, respublikaçıların 49 faizi Trampın yenidən ABŞ prezidentliyinə namizədliyini müdafiə edib.
Respondentlərin 12 faizi ABŞ-ın BMT-dəki keçmiş daimi nümayəndəsi Nikki Heylinin, 11 faizi Florida qubernatoru Ron Desantisin, 4 faizi iş adamı Vivek Ramasvaminin, daha 4 faizi isə Nyu-Cersinin keçmiş qubernatoru Kris Kristinin respublikaçılar Partiyasından ABŞ prezidentliyinə namizəd kimi irəli sürülməsini dəstəkləyib.
Sorğu iştirakçılarının 22%-i digər siyasətçiləri dəstəkləyib və ya cavab verməyib.
Hazırda Trampla Bayden arasında kəskin mübarizə gedir. Hər iki siyasətçi fürsət tapan kimi bir-birini ittiham edir. Böyük “şahmat taxtası”nda baş verənlər də, sözsüz ki, prezident seçkisinin nəticəsinə birbaşa təsir edəcək.
Xüsusilə, Şərqi Avropa və Yaxın Şərqdəki proseslərin gedişi ABŞ-da prezident seçkisinin nəticəsində həlledici faktor ola bilər. Əgər ABŞ-dakı prezident seçkisinə kimi Ukrayna təşəbbüsü ələ alsa və İsrail HƏMAS-la “Hizbullah” üzərində ciddi üstünlük əldə etsə, onda Baydenin şansı daha çox olacaq.
Kiyevin geri çəkilməsi, eləcə də Təl-Əvivin məqsədlərinə çatmadan əməliyyatları dayandırması isə, əksinə, Trampın əlini gücləndirə bilər.
Hazırda hər iki siyasətçinin şansı aşağı-yuxarı eynidir. Bu mənada, qarşıdakı aylar hər iki tərəf üçün əhəmiyyətlidir. Doğrudur, ABŞ-da daxili və xarici siyasəti müəyyənləşdirən “dərin dövlət” var. Hakimiyyətə kimin gəlməsindən asılı olmayaraq, konkret “qırmızı cizgilərdən” kənara çıxarılacağı ağlabatan görünmür.
Amma Tramp hakimiyyətə gələrsə, ABŞ-ın xarici siyasətində müəyyən dəyişikliklərin olacağı da qaçılmazdır.
Məlum olduğu kimi, Trampın hakimiyyəti dövründə Vaşinqtonla Moskva arasında münasibətlər daha loyal idi.
Xatırlatmaq yerinə düşər ki, Tramp Baydendən fərqli olaraq radikal addımlarda maraqlı olan siyasətçi deyil. O deyib ki, hakimiyyətə gəlsə, Ukraynadakı müharibəni bir günə bitirə bilər.
Əlbəttə, bunun özü hər şeydən əvvəl manipulyasiya cəhdidir. Tramp xal yığmaq istəyir, ancaq nəzərə almaq lazımdır ki, onun Rusiya lideri Vladimir Putinlə münasibətləri yaxşıdır. O, Ukraynaya dəstəyi birdəfəlik dayandırmaqla müharibəni bitirə bilər.
İkincisi, Tramp hakimiyyətə gələrsə, Türkiyə ilə münasibətlərdə də müəyyən yumşalmalar ola bilər. Vaşinqton əvvəlkitək müxtəlif regionlarda Ankaranın “ayağına dolaşmayacaq”.
ABŞ-ın Cənubi Qafqazla bağlı siyasətində isə ciddi dəyişikliyin olacağı inandırıcı deyil.
Məlum olduğu kimi, Azərbaycana silah satışını qadağan edən 907-ci düzəliş demokratların dövründə qəbul olunub. Tramp bunu ləğv edəcəkmi? İnandırıcı görünmür. Çünki 907-ci il düzəliş vaxtilə Trampın hakimiyyəti dövründə də qüvvədə olub.
Hərçənd, bu məsələ daha rəsmi Bakı üçün o qədər də əhəmiyyətli deyil. Nəzərə almaq lazımdır ki, Azərbaycan sözügedən məhdudiyyət qüvvədə ola-ola Qarabağı müharibə yolu ilə işğaldan azad edib.
Bundan başqa, respublikaçılar hakimiyyətə gələrsə, ABŞ-ın NATO-dan çıxmaq məsələsi gündəmə gələ bilər. Respublikaçıların irəliyə sürdüyü prezidentliyə namizədlərdən biri Vivek Ramasvami daha əvvəl bunun anonsunu verib.
O bildirib ki, əks halda, ABŞ ilə Rusiya arasında birbaşa toqquşma yarana bilər.
ABŞ-ın Çinlə mövcud gərginliyi də yəqin ki, olduğu kimi davam edəcək. Çünki hər iki dövlət supergüc olmaq iddiasındadır. Hakimiyyətə kimin gəldiyindən asılı olmayaraq, “iki qoçun başının bir qazanda qaynayacağı” inandırıcı görünmür.
Beləliklə, dediyimiz kimi, əsas namizədlərin şansı təxminən bərabərdir. Amma tamamilə sürpriz adın, məsələn respublikaçı Vivek Ramasvaminin hakimiyyətə gəlməsi istisna deyil. Çünki ABŞ tarixində belə hallar olub.
Müasir ABŞ tarixində respublikaçılarla demokratların adətən bir-birilərini əvəz etdiklərini düşünsək, bu dəfə respublikaçıların hakimiyyətə gəlmələri mümkündür. Bütün hallarda ölkədəki prezident seçkisinin nəticəsi qlobal proseslərə təsirsiz ötüşməyəcək./report
Xəbəri paylaş
Digər xəbərlər
30-03-2024, 23:55
XİN 31 Mart - Azərbaycanlıların Soyqırımı Günü ilə bağlı bəyanat yayıb
30-03-2024, 23:50
Ermənistanın “dost”ları kimlərdir? - VİDEO
30-03-2024, 23:45
“RUSİYADA VƏZİYYƏT DRAMATİK DƏRƏCƏDƏ AĞIRDIR...”- “Ölkəni Avropadan ayırmaq böyük fəlakətdir”/Müsahibə
30-03-2024, 21:10
Aİ Türkiyənin aviaşirkətinə onun ərazisi üzərindən uçmağı qadağan etdi
30-03-2024, 21:05
"Crocus City Hall"dakı terror aktında yaralı sayı 695-ə çatıb
30-03-2024, 20:30
Səlcuq sultanlarının DNT analizi üzrə heykəlləri hazırlandı - FOTO
30-03-2024, 20:07
Rusiya ilk dəfə bu bombadan istifadə edib - Böyük dağıdıcı gücə malikdir
30-03-2024, 20:00
“Türkiyə Ukraynaya silahlar verəcək”- ”Aydınlıq” nəşri
30-03-2024, 19:25
Erməni siyasətçi Tacikistan və Qırğızıstanı TƏHQİR ETDİ: “Bədbəxt ölkələrdir”- VİDEO
30-03-2024, 18:00
“Rusiya cəmiyyəti benzinsiz, dizelsiz yaşamağı öyrənməlidir - Bu, ədalətlidir”- Zelenski
30-03-2024, 17:45
“AVRO-2024”-ə DRONLARLA TERROR HÜCUMU OLA BİLƏR - “BİLD”
30-03-2024, 17:30
DİN vətəndaşlara müraciət etdi: "Saxta elektron sikkələr sataraq..."
30-03-2024, 17:25
Türkiyə ABŞ-dan F-16-ların tədarükünü azalda bilər
30-03-2024, 17:15
“ABŞ yardımının gecikməsi Ukraynaya baha başa gəlir”- Zelenski
30-03-2024, 17:00
Taciklər kütləvi şəkildə Rusiyanı tərk edir - “Vətəndaşlarımız panika, qorxu içindədir..."
30-03-2024, 16:45
“İRAN HÖKUMƏTİ ÖZ NÜVƏ POTENSİALINI ARTIRIR”- "Təftişə icazə vermirlər”- Rafael Qrossi
30-03-2024, 16:30
İrəvanın "şıltaqlığına" Kremlin səbrlə “dözməsi”nin səbəbi nədir?- Ekspert AÇIQLADI
30-03-2024, 16:15
İranda hicabı tənqid edən güneyli müəllimə həbs cəzası verildi
30-03-2024, 15:45
Əskipara kəndinə xüsusi polis qüvvələri göndərildi...- "İzah edirlər ki, bu, onlara kömək etmir, əksinə, zərər verir"
30-03-2024, 15:30
STALİNİN QIZINI SEVƏN KAPLER - Sovet lideri ona ingilis casusu damğası vurdu, amma...
30-03-2024, 15:25
İŞİD sözçüsü Rusiyadakı terrordan sonra müraciət yayıb - “Vilayəti-Xorasan”a təşəkkür
30-03-2024, 15:15
Rusiya-Gürcüstan sərhədində minlərlə maşın gözləyir
30-03-2024, 15:00
Jurnalistlər “Crocus”da terror aktının sponsorlarına məxsus kriptopulqabı tapıblar
30-03-2024, 14:45
“RUSİYA ORDUSU İRƏLİLƏYİR" - "Ukrayna müqavimət göstərə bilməyəcək”
30-03-2024, 14:15
Türkiyədə “sükut günü”dür - Xəbər, proqnoz və şərh vermək qadağandır
30-03-2024, 14:00
HƏYAT YOLDAŞI GENERALI MƏHKƏMƏYƏ VERDİ - FHN-də növbəti qalmaqal
30-03-2024, 13:55
İsrail Qəzzanı bombalayıb - Xeyli sayda insan həlak olub
30-03-2024, 13:50
Britaniya ordusunda 100 illik qadağa ləğv edildi: Saqqal saxlamaq olar
30-03-2024, 13:15
Ermənistanın Rusiyaya ixracı 3 dəfə artıb - İrəvanın Moskvaya dəstəyini Aİ də təqdir edir?
30-03-2024, 13:00
Fazil Mustafaya sui-qəsdlə bağlı növbəti məhkəmə - Şahidlər ifadə verdi
30-03-2024, 12:55
“ABŞ-ın dəstəyi olmasa, Ukrayna ordusu geri çəkiləcək”- Zelenski
30-03-2024, 12:40
DƏRMANLAR KƏSKİN BAHALAŞIB - Qiymətləri kimlər artırır? /VİDEO
29-03-2024, 23:00
Azərbaycanda narkotikə görə 7 il həbsə alınan 32 YAŞLI QADIN DANIŞDI: “Rəfiqələrimin günahıdır..."- VİDEO
29-03-2024, 22:50
“ABŞ-ın Ukraynaya ümumi yardımı 113 milyard dolları ötür”- “Fox News”
29-03-2024, 22:35
Yalnız “qadınlardan” ibarət olan “TROLL FABRİKİ”ni NAZİRLİKLƏ NƏ BAĞLAYIR?- FOTOFAKT
29-03-2024, 22:22
İran səfirinin Azərbaycanda diplomatik missiyası başa çatıb
29-03-2024, 22:00
"Rusiya Xarkova hücum edərsə, bu, onun üçün fəlakətə çevriləcək"- Sırski
29-03-2024, 21:55
"Qarabağ" sona 8 tur qalmış 11-ci çempionluğunu rəsmiləşdirib
30-03-2024
29-03-2024