AZ
RU
PRİNSİPİNİ POZAN İRAN - TEHRAN MÜSƏLMAN DÖVLƏTLƏRİNƏ QARŞI - ŞƏRH
İran İslam Respublikası qurulduğu vaxtdan – 1979-cu ildən həmişə gərginlik ocağı olub. 1980-ci ildə İraqla müharibənin başlanması buna nümunə sayıla bilər.
Tehran hakimiyyəti siyasətini problem yaradaraq guya onu həll etmək üzərindən həyata keçirir. Bir çox hallarda elə görünür ki, sanki İran bütün tərəflərlə əlaqə saxlayır, yaxud buna cəhd göstərir.
İslam Respublikasının başqa müsəlman ölkələri ilə münasibətlərini ən yaxşı halda “gərgin” adlandırmaq olar. Tehran İslam birliyindən danışmağı sevsə də, əslində vəziyyət daha acınacaqlıdır.
Çünki o, uzun illər müsəlman ölkələri ilə müharibə vəziyyətində olub. İraqla savaşdan sonra Səudiyyə Ərəbistanı ilə əlaqələrdə gərginlik zaman-zaman silahlı qarşıdurmaya çevrilməyə yaxın olub.
İrandakı siyasi-dini ideoloqlar bu ölkədəki təriqətə qarşı çıxış edib. Bundan başqa fars şovinizminin ərəblərə qarşı etnik düşmənliyini də bu məsələ adı altında pərdələyib.
Təxminən 10 il əvvəl Ər-Riyadın İranın Məşhəd şəhərindəki Baş Konsulluğunun binası yandırıldı. Sonra uzun müddət tərəflər arasında bütün əlaqələr kəsildi.
Hətta, iranlı zəvvarların Həcc ziyarətinə getməsində belə problem yaranmışdı. Ötən ilin yazında iki müsəlman dövləti - İranla Səudiyyə Ərəbistanı arasında kommunist Çin Xalq Respublikası vasitəçilik etdi.
Tehran onillərlə PKK terror qruplaşmasından Ankaraya qarşı istifadə edib, Türkiyə ilə İran arasında türk xəttini sıradan çıxarmaq məqsədi ilə Cənubi Azərbaycanla sərhəddə müxtəlif ölkələrdən köç etmiş kürdlərin yerləşməsinə şərait yaradıb.
İranın Bəhreyn, Küveytlə də münasibətləri gərgindir. BƏƏ ilə Tehran arasında Əbu Musa, Böyük Tomb və Kiçik Tomb adaları ilə bağlı mübahisə hələ də həll olunmayıb.
1979-cu il inqilabından sonra Məhəmməd Rza şah Misirə sığındığından İran bu ölkə ilə diplomatik əlaqəni hətta, şah öləndən sonra belə bərpa etməyib.
44 günlük müharibə zamanı İran hakimiyyətinin Ermənistan sevdası bir daha ifşa olundu. 2023-cü il yanvarın 27-də Azərbaycanın Tehrandakı səfirliyinə terror hücumu, diplomatik missiyanın əməkdaşının qətli və yaralanması hadisəsi də İranın yürütdüyü ümmətçilik siyasətinin saxta olduğuna dair çoxsaylı nümunələrdəndir.
Bu il yanvarın 17-də İran Pakistan ərazisini raket atəşinə tutmaqla beynəlxalq normaları pozub. Bununla Tehran qonşu müsəlman ölkənin suverenliyinə zərbə vurub.
O, İslamabada xəbərdarlıq etmədən onun ərazisində əməliyyat həyata keçirib. Bununla həm də Pakistan vətəndaşlarının öz dövlətinə və seçdiyi hökumətə etimadına zərbə vurub.
Tehran hakimiyyəti bununla da sübut etmək istəyib ki, HƏMAS-İsrail müharibəsi onu Mərkəz Asiyadan uzaq salmayıb. Ancaq Pakistanın cavab addımı Tehranı silkələdi. Pakistan İran hakimiyyətinə sübut etdi ki, o, nə Suriyadakı Bəşşar Əsəd hakimiyyəti, nə də yarımçıq Bağdad idarəçilərindəndir.
İranın xarici işlər naziri Hüseyn Əmir Abdullahianın yanvarın 29-da Pakistanın xarici işlər naziri Cəlil Abbas Cilaninin dəvəti ilə İslamabada səfər edəcəyi gözlənilir. Yanvarın 26-da tərəflər səfirlər səviyyəsində münasibətlərin bərpa edilməsi barədə razılığa gəliblər.
Ötən il Tehran hakimiyyəti qonşu və müsəlman ölkələri ilə yeni və az qala sıfır variantdan münasibət quracağını, daha çox iqtisadi əlaqələrə üstünlük verəcəyini açıqlamışdı.
Ər-Riyadla əlaqələrin bərpasında bu yanaşma özünü göstərdi. Amma son hadisələr Tehranın müsəlman dövlətlərlə əlaqəsində yeni və fərqli siyasətin olmağını təsdiqləyir.
Pakistan İrana, o cümlədən İran İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusunun (Sepah) və onun Qüds qoluna sübut etdi ki, Mərkəzi Asiya Suriya, İraq, Yəmən, Livan deyil. İslamabad olan yerdə Tehran hakimiyyətinin atı yürüməz./report.az
Digər xəbərlər
Tarix: 23-01-2024 18:45 | Bölmə: Təhlil | Baxış: 114
İran İslam Respublikası qurulduğu vaxtdan – 1979-cu ildən həmişə gərginlik ocağı olub. 1980-ci ildə İraqla müharibənin başlanması buna nümunə sayıla bilər.
Tehran hakimiyyəti siyasətini problem yaradaraq guya onu həll etmək üzərindən həyata keçirir. Bir çox hallarda elə görünür ki, sanki İran bütün tərəflərlə əlaqə saxlayır, yaxud buna cəhd göstərir.
İslam Respublikasının başqa müsəlman ölkələri ilə münasibətlərini ən yaxşı halda “gərgin” adlandırmaq olar. Tehran İslam birliyindən danışmağı sevsə də, əslində vəziyyət daha acınacaqlıdır.
Çünki o, uzun illər müsəlman ölkələri ilə müharibə vəziyyətində olub. İraqla savaşdan sonra Səudiyyə Ərəbistanı ilə əlaqələrdə gərginlik zaman-zaman silahlı qarşıdurmaya çevrilməyə yaxın olub.
İrandakı siyasi-dini ideoloqlar bu ölkədəki təriqətə qarşı çıxış edib. Bundan başqa fars şovinizminin ərəblərə qarşı etnik düşmənliyini də bu məsələ adı altında pərdələyib.
Təxminən 10 il əvvəl Ər-Riyadın İranın Məşhəd şəhərindəki Baş Konsulluğunun binası yandırıldı. Sonra uzun müddət tərəflər arasında bütün əlaqələr kəsildi.
Hətta, iranlı zəvvarların Həcc ziyarətinə getməsində belə problem yaranmışdı. Ötən ilin yazında iki müsəlman dövləti - İranla Səudiyyə Ərəbistanı arasında kommunist Çin Xalq Respublikası vasitəçilik etdi.
Tehran onillərlə PKK terror qruplaşmasından Ankaraya qarşı istifadə edib, Türkiyə ilə İran arasında türk xəttini sıradan çıxarmaq məqsədi ilə Cənubi Azərbaycanla sərhəddə müxtəlif ölkələrdən köç etmiş kürdlərin yerləşməsinə şərait yaradıb.
İranın Bəhreyn, Küveytlə də münasibətləri gərgindir. BƏƏ ilə Tehran arasında Əbu Musa, Böyük Tomb və Kiçik Tomb adaları ilə bağlı mübahisə hələ də həll olunmayıb.
1979-cu il inqilabından sonra Məhəmməd Rza şah Misirə sığındığından İran bu ölkə ilə diplomatik əlaqəni hətta, şah öləndən sonra belə bərpa etməyib.
44 günlük müharibə zamanı İran hakimiyyətinin Ermənistan sevdası bir daha ifşa olundu. 2023-cü il yanvarın 27-də Azərbaycanın Tehrandakı səfirliyinə terror hücumu, diplomatik missiyanın əməkdaşının qətli və yaralanması hadisəsi də İranın yürütdüyü ümmətçilik siyasətinin saxta olduğuna dair çoxsaylı nümunələrdəndir.
Bu il yanvarın 17-də İran Pakistan ərazisini raket atəşinə tutmaqla beynəlxalq normaları pozub. Bununla Tehran qonşu müsəlman ölkənin suverenliyinə zərbə vurub.
O, İslamabada xəbərdarlıq etmədən onun ərazisində əməliyyat həyata keçirib. Bununla həm də Pakistan vətəndaşlarının öz dövlətinə və seçdiyi hökumətə etimadına zərbə vurub.
Tehran hakimiyyəti bununla da sübut etmək istəyib ki, HƏMAS-İsrail müharibəsi onu Mərkəz Asiyadan uzaq salmayıb. Ancaq Pakistanın cavab addımı Tehranı silkələdi. Pakistan İran hakimiyyətinə sübut etdi ki, o, nə Suriyadakı Bəşşar Əsəd hakimiyyəti, nə də yarımçıq Bağdad idarəçilərindəndir.
İranın xarici işlər naziri Hüseyn Əmir Abdullahianın yanvarın 29-da Pakistanın xarici işlər naziri Cəlil Abbas Cilaninin dəvəti ilə İslamabada səfər edəcəyi gözlənilir. Yanvarın 26-da tərəflər səfirlər səviyyəsində münasibətlərin bərpa edilməsi barədə razılığa gəliblər.
Ötən il Tehran hakimiyyəti qonşu və müsəlman ölkələri ilə yeni və az qala sıfır variantdan münasibət quracağını, daha çox iqtisadi əlaqələrə üstünlük verəcəyini açıqlamışdı.
Ər-Riyadla əlaqələrin bərpasında bu yanaşma özünü göstərdi. Amma son hadisələr Tehranın müsəlman dövlətlərlə əlaqəsində yeni və fərqli siyasətin olmağını təsdiqləyir.
Pakistan İrana, o cümlədən İran İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusunun (Sepah) və onun Qüds qoluna sübut etdi ki, Mərkəzi Asiya Suriya, İraq, Yəmən, Livan deyil. İslamabad olan yerdə Tehran hakimiyyətinin atı yürüməz./report.az
Xəbəri paylaş
Digər xəbərlər
30-03-2024, 23:55
XİN 31 Mart - Azərbaycanlıların Soyqırımı Günü ilə bağlı bəyanat yayıb
30-03-2024, 23:50
Ermənistanın “dost”ları kimlərdir? - VİDEO
30-03-2024, 23:45
“RUSİYADA VƏZİYYƏT DRAMATİK DƏRƏCƏDƏ AĞIRDIR...”- “Ölkəni Avropadan ayırmaq böyük fəlakətdir”/Müsahibə
30-03-2024, 21:10
Aİ Türkiyənin aviaşirkətinə onun ərazisi üzərindən uçmağı qadağan etdi
30-03-2024, 21:05
"Crocus City Hall"dakı terror aktında yaralı sayı 695-ə çatıb
30-03-2024, 20:30
Səlcuq sultanlarının DNT analizi üzrə heykəlləri hazırlandı - FOTO
30-03-2024, 20:07
Rusiya ilk dəfə bu bombadan istifadə edib - Böyük dağıdıcı gücə malikdir
30-03-2024, 20:00
“Türkiyə Ukraynaya silahlar verəcək”- ”Aydınlıq” nəşri
30-03-2024, 19:25
Erməni siyasətçi Tacikistan və Qırğızıstanı TƏHQİR ETDİ: “Bədbəxt ölkələrdir”- VİDEO
30-03-2024, 18:00
“Rusiya cəmiyyəti benzinsiz, dizelsiz yaşamağı öyrənməlidir - Bu, ədalətlidir”- Zelenski
30-03-2024, 17:45
“AVRO-2024”-ə DRONLARLA TERROR HÜCUMU OLA BİLƏR - “BİLD”
30-03-2024, 17:30
DİN vətəndaşlara müraciət etdi: "Saxta elektron sikkələr sataraq..."
30-03-2024, 17:25
Türkiyə ABŞ-dan F-16-ların tədarükünü azalda bilər
30-03-2024, 17:15
“ABŞ yardımının gecikməsi Ukraynaya baha başa gəlir”- Zelenski
30-03-2024, 17:00
Taciklər kütləvi şəkildə Rusiyanı tərk edir - “Vətəndaşlarımız panika, qorxu içindədir..."
30-03-2024, 16:45
“İRAN HÖKUMƏTİ ÖZ NÜVƏ POTENSİALINI ARTIRIR”- "Təftişə icazə vermirlər”- Rafael Qrossi
30-03-2024, 16:30
İrəvanın "şıltaqlığına" Kremlin səbrlə “dözməsi”nin səbəbi nədir?- Ekspert AÇIQLADI
30-03-2024, 16:15
İranda hicabı tənqid edən güneyli müəllimə həbs cəzası verildi
30-03-2024, 15:45
Əskipara kəndinə xüsusi polis qüvvələri göndərildi...- "İzah edirlər ki, bu, onlara kömək etmir, əksinə, zərər verir"
30-03-2024, 15:30
STALİNİN QIZINI SEVƏN KAPLER - Sovet lideri ona ingilis casusu damğası vurdu, amma...
30-03-2024, 15:25
İŞİD sözçüsü Rusiyadakı terrordan sonra müraciət yayıb - “Vilayəti-Xorasan”a təşəkkür
30-03-2024, 15:15
Rusiya-Gürcüstan sərhədində minlərlə maşın gözləyir
30-03-2024, 15:00
Jurnalistlər “Crocus”da terror aktının sponsorlarına məxsus kriptopulqabı tapıblar
30-03-2024, 14:45
“RUSİYA ORDUSU İRƏLİLƏYİR" - "Ukrayna müqavimət göstərə bilməyəcək”
30-03-2024, 14:15
Türkiyədə “sükut günü”dür - Xəbər, proqnoz və şərh vermək qadağandır
30-03-2024, 14:00
HƏYAT YOLDAŞI GENERALI MƏHKƏMƏYƏ VERDİ - FHN-də növbəti qalmaqal
30-03-2024, 13:55
İsrail Qəzzanı bombalayıb - Xeyli sayda insan həlak olub
30-03-2024, 13:50
Britaniya ordusunda 100 illik qadağa ləğv edildi: Saqqal saxlamaq olar
30-03-2024, 13:15
Ermənistanın Rusiyaya ixracı 3 dəfə artıb - İrəvanın Moskvaya dəstəyini Aİ də təqdir edir?
30-03-2024, 13:00
Fazil Mustafaya sui-qəsdlə bağlı növbəti məhkəmə - Şahidlər ifadə verdi
30-03-2024, 12:55
“ABŞ-ın dəstəyi olmasa, Ukrayna ordusu geri çəkiləcək”- Zelenski
30-03-2024, 12:40
DƏRMANLAR KƏSKİN BAHALAŞIB - Qiymətləri kimlər artırır? /VİDEO
29-03-2024, 23:00
Azərbaycanda narkotikə görə 7 il həbsə alınan 32 YAŞLI QADIN DANIŞDI: “Rəfiqələrimin günahıdır..."- VİDEO
29-03-2024, 22:50
“ABŞ-ın Ukraynaya ümumi yardımı 113 milyard dolları ötür”- “Fox News”
29-03-2024, 22:35
Yalnız “qadınlardan” ibarət olan “TROLL FABRİKİ”ni NAZİRLİKLƏ NƏ BAĞLAYIR?- FOTOFAKT
29-03-2024, 22:22
İran səfirinin Azərbaycanda diplomatik missiyası başa çatıb
29-03-2024, 22:00
"Rusiya Xarkova hücum edərsə, bu, onun üçün fəlakətə çevriləcək"- Sırski
29-03-2024, 21:55
"Qarabağ" sona 8 tur qalmış 11-ci çempionluğunu rəsmiləşdirib
30-03-2024
29-03-2024